Άσυλο, προβληματικές, ερωταποκρίσεις και Πατερικές τομές

Του Φιλαλήθη

Σχετικά με το πανεπιστημιακό άσυλο, έχουμε ήδη και εμείς πει πολλά και πολλαχού, δια ζώσης ή δια πληκτρολογίου κ.α.. Βεβαίως, το ζήτημα του Ασύλου είναι ένα εξόχως σημαντικό, πολυσήμαντο και βαρυσήμαντο ζήτημα, και πολλοί προσεγγιστές του αγνοούν όλη την προβληματική και την ιστορία του θέματος. Έτσι, η έποψή τους έχει ένα εξαιρετικά περιεσταλμένο οπτικό πεδίο. Οπωσδήποτε, και η επί τούτου «βιβλιογραφία» είναι μικρή. Προσωπικά, ερευνώντας σχετικά εξ αρχής του «ξεσπάσματος» του Φοιτητικού Κινήματος (2006-),

δεν βρήκα παρά, κατά βάσιν, δύο συγγράμματα, το ένα με μάλλον αρνητική προκατάληψι (εκδ. «Ερωδιός«) και το δεύτερο (αξιολογότατη) διδακτορική διατριβή από κάποιον ξενιτευμένο Έλληνα επιστήμονα, προσκείμενο δε στο πολιτικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας (Κ. Μπαμπασίδης), του οποίου το έργο έχει προμνησθή και αλλαχού.

Είναι γνωστό ευρέως, ότι υφίσταται μία πολύ μεγάλη συζήτησι περί του ζητήματος τούτου, η οποία πολλάκις εκφυλίζεται σε συνθηματολογία αγνοούντων.

Συμπληρώνοντας το κείμενο που παραθέτουμε, αναδημοσιεύοντας, και που προοριζόταν ως εισήγηση σε κάποια πολιτικού περιεχόμενου συζήτησι / εκδήλωσι, θα καταχωρούσαμε σήμερα τα εξής στοιχεία.

1) Το Εκκλησιαστικό Άσυλο, που υφίσταται παλαιόθεν νομικά, και που σήμερα υφίσταται ως τμήμα του λεγόμενου εθιμικού και ανθρωπιστικού δικαίου, υπήρξε όντως ένα καταφύγιο «εγκληματιών του κοινού ποινικού δικαίου», όπως διαβάζουμε συχνά με αρνητική φόρτισι. Η Εκκλησία, πράγματι, όταν «συναγελαζόταν» και συνεψηφίζετο με κοσμικούς θεσμούς, έχανε, λίγο ή πολύ, το επαναστατικό της χρώμα, όπως λέει ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, αλλά εδώ ιδιαίτερα γίνεται σαφές, ότι είναι «εν τω κόσμω τούτω», αλλά «ουκ εκ του κόσμου τούτου»… Πράγματι δε, το Άσυλο αυτό, το οποίο εξετείνετο και στους περικείμενους εν σχέσει με τους Ναούς δρόμους, τα κοιμητήρια,κτλ., ήταν ένας χώρος όπου κατέφευγαν πολλοί εγκληματίες και αναφέρεται, ότι δεν υπάρχει ουδεμία μαρτυρία καταγεγραμμένη που να αναφέρει παράδοση κάποιου εγκληματία (κατά τον «νόμο του κρατούντος») από την Εκκλησία.

2) Ο δε Μέγας Βασίλειος εγνωσμένο είναι, ότι είχε προστατεύσει κάποια γυναίκα που δεν επιθυμούσε να λάβη … αναγκαστικά σύζυγό της κάποιον μεγάλοσχημο δικαστή με την απειλή των βασανιστηρίων κ.τ.τ.,

ενώ ο Αγ. Ι. Χρυσόστομος, από την άλλη, είχε προστατεύση τον Ευτρόπιο, «ύπατο, ευνούχο και πατρίκιο», ωσεί πρωθυπουργό από την βασιλική, στρατιωτική, και εν μέρει λαϊκή οργή. Έλαβε δε προσάναμμα, έναυσμα εκ τούτου, προκειμένου να διατυπώση θεολογία εναντίον όλων των επιδόξων καταργητών των ασυλιών, λέγοντας, ότι μάλλον θα πάθουν κι τούτοι τα ίδια ως τα του Ευτροπίου, όπως θα δούμε «ανάγλυφα» παρακάτω…

3) Βεβαίως, η ασυλία στην οποία αναγόταν ο Χρυσόστομος στις δύο του αυτές ομιλίες είναι η εκκλησιαστική, αλλά ο καταγεγραμμένος λόγος περί ασύλου που εκφωνεί είναι γενικός, ωσάν να επρόκειτο, εν τινί μέτρω τουλάχιστον, περί οποιουδήποτε ετέρου. Ενώ και το ακαδημαϊκό άσυλο έλκει την καταγωγή του απ’ ευθείας από το εκκλησιαστικό, λόγω των «εκκλησιαστικών» χώρων που λειτουργούσαν αρχικώς ως πανεπιστήμια (στην Δύση), όπως, βέβαια, και οι διακριτικές τήβεννοι αναφέρεται, ότι έλκουν την καταγωγή τους από τα ράσα των μοναζόντων.

4) Πολλοί πολέμιοι του Ασύλου ή, μάλλον, των Ασύλων, και, δυστυχέστατα, κατά το «δημώδες λόγιον» «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», εμφανίζουν ως λύσι στον ανταρτοπόλεμο που βλέπουμε μεταξύ αναρχοαυτόνομων (α/α), ή υποτιθεμένων α/α, και Αστυνομίας(ΜΑΤ), την κατάργησι νομοθετική ή την προς καιρόν αναστολή του Ασύλου. Το επιχείρημα, βεβαίως, στερείται οποιασδήποτε βάσεως, ακόμη και αν το δούμε συνεπειοκρατικά, ήτοι δεν εξετάσουμε ούτε λίγο το μέσο της κατάργησης, για το οποίο ωμιλήσαμε παραπάνω.

Κατ’ αρχάς, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες πράγματι το άσυλο ήρθη από υπεύθυνα πρόσωπα εκ των Δ.Ε.Π., ακαδημαϊκών δηλαδή, προκειμένου να υπάρξουν συλλήψεις, κτλ. Αυτό που μαρτυρήθηκε, θα έλεγα καθολικά σχεδόν, οπωσδήποτε υπήρξε αφ’ ενός ένα ασύστολο «όργιο» βίας που πόρρω απέχει από την γνωστή στους νομικούς αρχή, αλλά και ηθική τοιαύτη, της «ελάχιστης σωματικής προσβολής», αφ’ ετέρου δε να μην τελεσφορή το «μέτρο». Σε αυτό συμβάλλουν σαφέστατα και οι πανεπιστημιακοί χώροι, οι οποίοι είναι στενοί, και απόλυτα προσφυείς για ασφυκτικές ή ακόμη και θανατηφόρες καταστάσεις. Είναι σαφές δε, ότι η υπαρξιακή κατάστασι (ροπή προς την – αλόγιστη – βία) των ΜΑΤ ή ικανού τμήματος της σημερινής Αστυνομίας μάλλον απωθεί έτι αυτήν την αντιμετώπισι. Βεβαίως, υπάρχει η σχετική πρόβλεψι στον νόμο επί τη τελέσει αυτόφωρων κακουργημάτων κ.α.

5) Κάποιοι τείνουν να ισχυρίζονται, ότι το Άσυλο είναι ένα νομικό ατόπημα και μας λένε, ότι πρέπει να το αποκηρύξουμε κι’ εμείς, για να παγκοσμιοποιηθούμε περισσότερο. Σε αυτό αληθεύουν κάπου. Το Άσυλο υπήρξε στην σύγχρονη εποχή εθιμικά, και κατόπιν θεσμικά, με τις όποιες – υπαρκτότατες – ατυχίες στις διατυπώσεις αυτές του νόμου-πλαίσιο του ’82, μία ιδιαίτερη αρχαιοελληνική / ρωμαϊικη παράδοσι. Ενώ, σήμερα βλέπουμε πολλάκις ένα … ενδημούντα αυταρχισμό στα αμερικάνικα πανεπιστήμια και άλλα ευρωπαϊκά που ουδόλως τιμά τις ατίμητες αυτές ελευθερόφρονες και δημοκρατικές παραδόσεις της χώρας μας και της καθ’ ημάς Ανατολής.

Αυτό συμβαίνει, διότι ακόμη και αστυνομικοί περιέρχονται ελευθέρως χώρους πανεπιστημιακούς όπου υπάρχει, βεβαίως, πολιτική έκφρασι και δραστηριότητα με πάσα εύδηλη συνέπεια (…), και, ακόμη, έχουμε περιστατικά όπως αυτό του περίφημου στις ΗΠΑ «taser incident», όπου ένας φοιτητής που ξεπερνά λίγο το χρόνο της ερώτησής του προς τον υποψήφιο πρόεδρο  John Kerry και μετέρχεται ένα λίγο ανεπίσημο εκφραστικό ύφος, σύρεται (κυριολεκτικώς!) από τα πανταχού παρόντα και παρεπιδημούντα «όργανα της τάξης», ενώ αμέσως του εφαρμόζεται ηλεκτροσόκ με  taser (sic). Αυτά συμβαίνουν «εις επήκοον» όλης της αίθουσας και του Κέρρυ, που παρακολουθούν ημι-ατάραχοι τον ….»άτυχο» φοιτητή να κραυγάζη από τα ωσεί σύγχρονα βασανιστήρια και να λέη το κωμικοτραγικό και συνθηματολογικόν πλέον στις ΗΠΑ: «don’t tase me, bro»!!!

6) Το πανεπιστημιακό άσυλο έχει γίνη σεβαστό, τουλάχιστον στο «θεαθήναι τοις ανθρώποις», από καθεστώτα όπως το ναζιστικό και, ακόμη, της Απριλιανής Δικτατορίας.

Βεβαίως, οι Απριλιανοί δικτάτορες περίμεναν προ της εισέλευσής τους στο Ε.Μ.Π. σε πνεύμα «l’etat c’est moi». Στη δε Ρωμανία (-Βυζάντιο), όπως σημειωνουμε και στο (επι)συνημμένο κείμενο, φημολογείται βασίμως, ότι επέσυρε το αδίκημα της παραβίασης του Ασύλου ποινή θανατική, ασχέτως του αν έμενε «κενό γράμμα» η νομοθεσία, καθώς συχνά συνέβαινε στο «Imperium Romanum», την αυτοκρατορία των Νεορωμαίων…

7) Χρειάζεται μνείας και η χρησιμότητα του Ασύλου σε περιπτώσεις, όταν η τυφλή – συνομολογούμε ότι έχει τύχει κριτικής και από τα έσω της Αστυνομίας τούτο, κάτι επαινετέο – εκδικητική μανία των υποτιθέμενων «οργάνων της τάξης» γίνεται … εμμανής. Οπωσδήποτε, όποιος έχει βρεθή σε ελάχιστες διαδηλώσεις, γνωρίζει, ότι, επειδή σε αυτές συμμετέχουν χιλιάδες διαφορετικά πρόσωπα, με ποικίλες νοοτροπίες και διαθέσεις, (δια)κυβεύει να βρεθή μπροστά σε ένα όργιο καταστολής, το οποίο έχει ως έναυσμα κάποια πιθανή πράξι «αντικρατικής αντιβίας» από την πλευρά κάποιου (έστω, υποτιθέμενου) αναρχοαυτόνομου που αποφάσισε αίφνης, αδιάφορος ων για τις θέσεις των άλλων, να την ασκήση εντός κάποιας τέτοιας «λαοσύναξης».

Σε αυτές τις περιπτώσεις, όπου κρατούσα κατασταλτική νοοτροπία συχνά είναι η τυφλή βία και  το «όποιον πάρει ο Χάρος», όπως θα λέγαμε κοινώς, το οποιοδήποτε Άσυλο, έχοντας ακριβώς την λειτουργία του καταφυγίου και όχι, βέβαια, του … ταμπουριού, όπως αναφέρεται από τους εναντιοφρονούντες συνεχώς, είναι παραπάνω από απαραίτητο. Ειδικά, εν σχέσει με τις φοιτητικές πορείες εν Θεσ/νίκη και εν Αθήναις που αριθμούσαν πολλές δεκάδες χιλιάδων διαδηλωτών, και η πτυσταία αυτή και μισάνθρωπη πρακτική είχε αναφανή, θα μπορούσε κάποιος να το πιστοποιήση τούτο. Δεν είναι χρειώδες, φρονώ, να μιλήσουμε για τον ελλιπή, έως και σήμερα, έως ελλιπέστατο «εκδημοκρατισμό της Αστυνομίας», που λειτουργεί τυραννικά κατά των «πολιτών-οπλιτών» και υπέρ ενός κρατικοχρηματικού και «κρατικοεταιρικού συμπλέγματος»…

8 ) Είναι αληθές, ότι το νόημα του Ασύλου έχει υποστή δολιοφθορές με το νομοθέτημα της Ν.Δ. που προξένησε και τις ποικίλες διαμαρτυρίες. To νόημα του Ασύλου, όπως κι’ εμείς προσωπικά έχουμε – κατά δύναμιν – αναλύσει, βάλλεται τμήδην και στρεβλώνεται άρδην και από το νέο νομοθέτημα που σκοπεί όχι βασικά στην αυτοδιοικητικού τύπου ανεξαρτησία από την εξωτερική «δημόσια δύναμι», αλλά στην κατοχύρωσι του δικαιώματος στην …. εργασία, στην εκπαίδευσι, στην μάθησι και τα όμοια. Ουδείς αντιλέγει στο ότι το ατομικό δικαίωμα στην μάθησι, έρευνα κ.τ.ο. είναι σημαντικό, αλλά βεβαίως δεν μπορεί να αναιρήται κάποια πλειονοψηφικά και δη «μαζικά» αποφασισμένη «κινητοποίηση» όπως η κατάληψη του χώρου, επειδή κάποιοι (οι λιγότεροι από τους ενδιαφερομένους και συμμετέχοντες στην λήψι των αποφάσεων) δεν την επιθυμούν.

9) Πολλοί μας ομιλούν μετά νομικιστικού πάθους για το θέμα των επεισοδίων που τελούνται περί τον πανεπιστημιακό χώρο. Αλλά όλοι τούτοι δεν έχουν, φαίνεται, ουδόλως αυδήν για την παρώθηση «κουκουλοφόρων» στον χώρο του Ασύλου εκ μέρους της Αστυνομίας ή, μάλλον, μέρους αυτής. Ακόμη, είναι εγνωσμένο, παρά τον … σύνοφρυ γνόφο και την ομίχλη που καλύπτει τις σχετικές πολιτικές, ότι τούτες εκπορεύονται εκ των υψηλών κλιμακίων της σχετικής ιεραρχίας… Βεβαίως, τίθεται το εύλογο ερώτημα: γιατί είναι αυτό. Υπάρχει κάποιος σχεδιασμός που δεν γνωρίζουμε;

Επίσης, γιατί συχνότατα υπάρχει αχρείαστη έως κοσμικά έκνομη παρουσία όχι μόνο της Αστυνομίας, αλλά και των ΜΑΤ, που αποδεδειγμένα λειτουργεί ως «κόκκινο πανί» και, προσέτι ….»ταύρος εν υαλοπωλείω» και όθεν ξεκινούν οι γνωστές συγκρούσεις που καταλήγουν στον γνωστό ανταρτοπόλεμο και στην προαναφερόμενη παρώθηση (στο Άσυλο);

10) Τέλος, ας σκεφτούμε, ότι πέραν του γνωστού αριστοτελικού ρητού, «Πανταχού δια το άνισον η στάσις», ο Γρηγόριος Παλαμάς (-1359), αρχιεπίσκοπος Θεσ/νίκης, μιλάει για και λύει το πρόβλημα της υπάρξεως ταραχών και αναταραχών στην κοινωνία, μιλώντας για μία κάποια «κοινωνική ειρήνη» και τις συνέπειες αυτής:

» … και αν για λίγο υποκριθούμε φαινομενική προς αλλήλους ειρήνη, οι δυνάστες αυξάνομε περισσότερο την βία εναντίον των πτωχών, επιβάλλοντας βαρύτερη φορολογία στους χειρωνακτικά εργαζομένους.Ποιος στρατιώτης αρκείται τώρα στον μισθό του; Ποιος άρχοντας δεν καμαρώνει τώρα για τις αρπαγές; Οι δε σκυλοτρόφοι και οι χοιροβοσκοί, σαν άγριοι χοίροι κι’ αιμοβόροι σκύλοι, διασπαράσσουν την περιουσία των απροστατεύτων.

Γι’ αυτό κραυγάζουν εναντίον όλων σας οι πτωχοί, εναντίον των ηγετών, των έπειτα από αυτούς, των στρατιωτικών, των υπηρετών τους, μη υποφέροντας την ανηλεή και μισάνθρωπη συμπεριφορά των φορολόγων και την συνεχή βία και αδικία από όσους είσθε δυνατώτεροι επάνω στην γη. (Oμιλ. ΞΒ’, παρ. 11)».

Είναι προφανές, ότι δεν μπορεί να υπάρξη σωστή αντιμετώπισι των «στάσεων» (=ταραχών, και «ταραξιών») αυτών, παρά με την αποκατάστασι κοινωνικά δικαίων θεσμών. Και, εάν αυτό δεν είναι επιθυμητό από την άρχουσα τάξι, για την οποία μας μιλά και ο σοφός Παροιμιαστής και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ως τον όντως νομοθέτη, έχει κάθε δικαίωμα να το πράξη μία ανήσυχη συνειδησιακά πλειοψηφία….

Ότι δε τα έργα της δικαιοσύνης και όχι της καταστολής είναι η ειρήνη δεν το τονίζει μόνον η Π.Δ., αλλά και σύγχρονοι ερμηνευτές το λένε σαφέστατα, όπως ο σύγχρονος άγιος Ν. Βελιμίροβιτς, αυτός ο όντως νέος Χρυσόστομος της εν Σερβία Εκκλησίας…

Χρυσόστομος περί Ασύλου

Ο Χρυσόστομος, όπως προείπαμε, ίσως ο μέγιστος ρήτορας όλων των εποχών, εκκλησιαστικός και «θύραθεν», ήτοι «έξωθεν» της Εκκλησίας, και μέγιστος Πατέρας, εκφέρει και γράφει ορισμένα πολύ διδακτικά λόγια, εις όσον αφορά αυτό το θέμα, και μάλιστα το ….399 μ.Χ. και υπό την συνέχεια του εκχριστιανιζόμενου / εξανθρωπιζόμενου νομικά Ρωμαϊκού Κράτους. Να τον ακούσουμε, άρα:

«Γι’ αυτό, λοιπόν, άνθρωπε, μην κρατήσεις κακία. Είμαστε δούλοι εκείνου που σταυρωνόταν κι’έλεγε συγχώρεσέ τους, δεν ξέρουν τι κάνουν(Λουκ. 23, 34). Αλλά κατάργησε, λέει, την εδώ ασυλία με διαταγές και διαφόρους νόμους. Να όμως που εκ των πραγμάτων έμαθε  αυτό που έκανε και με όσα έκανε πρώτος αυτός κατάργησε το νόμο (σ. σ.: ζητώντας άσυλο στον καθεδρικό ναό) και έγινε θέατρο του κόσμου και παρόλο που σωπαίνει είναι σαν να φωνάζει προς όλους συμβουλεύοντάς τους: «μην κάνετε παρόμοια (σ. σ.: κατάργηση ασυλίας), για να μην πάθετε τα ίδια».

«…η πολεμική ατμόσφαιρα είχε μεταφερθεί εδώ. Γιατί εδώ καταζητούνταν εκείνος που βρήκε άσυλο στην εκκλησία κι εμείς παραστεκόμασταν χωρίς να φοβόμαστε το θυμό τους. Γιατί άραγε; Είχαμε ως σίγουρη εγγύηση το «εσύ είσαι ο Πέτρος και πάνω σ’ εαυτή την πέτρα [ομολογία Πέτρου] θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου και δεν θα την κατανικήσουν οι δυνάμεις του άδη. (Ματθ. 16, 18). Εκκλησία δε εννοώ όχι μόνο τον τόπο αλλά και τον τρόπο.  Όχι μόνο τους τοίχους της εκκλησίας, αλλά και τους νόμους τους Εκκλησίας. Όταν ζητάς την προστασία της Εκκλησίας, μη καταφύγεις στον τόπο, αλλά στην γνώμη. Γιατί Εκκλησία δεν είναι τοίχος και στέγη, αλλά πίστη και ζωή.«

Αυτά τα δύο ελήφθησαν και μάλλον δεν χρήζουν σχολίων από εμάς… Ακούγονται «ωσεί λήρος» στα αυτιά κάποιων; Πιθανόν. Αλλά το ζητούμενο είναι, ότι δεν έχουν ουδένα δικαίωμα τινές καθηγητές θεολογικής, «ευσεβείς» πολιτικοί, νομάρχες και μητροπολίτες, αφ’ ης στιγμής δηλώνουν Χριστιανοί (Ορθόδοξοι), όχι μόνον να μην πολυδέχωνται τον εξόχως φιλάνθρωπο θεσμό του Ασύλου, αλλά να «ξεσπαθώνουν» και να γίνωνται «επιθέτες» κατά αυτού, μέσα σε μία προφανή αμβλυωπία, που βλέπει τα φαινόμενα αντιβίας ως έκγονα παρθενογενέσεως…

Γένοιτο.