1967 και 1973: Εκκλησία και χούντα – οι δυο όψεις

Το ποστ αυτό χαρίζεται ειδικά στον από τροχαίο «χαμένο» – το πιθανότερο δολοφονημένο –  π. Τιμόθεο Λαγουδάκη, τον ανεξάντλητο αγωνιστή π. Γεώργιο Πυρουνάκη

pgiorg-pyrounakis-1

και τον εξορισμένο στη Γυάρο αγωνιστή Νίκο Ψαρουδάκη!

Όσοι είναι σχετικοί με τον αντιδικτατορικό αγώνα ξέρουν τι εννοώ. Βεβαίως ισχύουν και τα λόγια του π. Γ. Μεταλληνού: ««Δυστυχώς, οι ιεράρχες δεν ετήρησαν δημοκρατική στάση και δεν αφουγκράστηκαν τους παλμούς του λαού κατά την περίοδο της δικτατορίας, όπως το έπραξαν -με πολλούς τρόπους- οι απλοί παπάδες. Το μεγάλο έγκλημα της Ιεράς Συνόδου ήταν που δεν πήγε σύσσωμη στο Πολυτεχνείο. Αν το έκανε, η εξέλιξη θα ήταν βέβαια πολύ διαφορετική»[1].

ierwnymos-a-frideriki-1Νομίζω όμως είχε τόσο ο Ιερώνυμος Α΄, όσο και οι επιλεγέντες έτσι, τέτοια δυνατότητα αντίδρασης για αντίσταση, όπως ο «πλούσιος του Ευαγγελίου»,  ώστε τελικά η υπέρβαση αυτή να είναι …αδιανόητη, πλην λίγων τελικά εξαιρέσεων απ΄αυτούς…

Είναι έτσι δύσκολο από τους πολλούς να κατανοηθεί ότι οι όψεις στο ζήτημα αυτό είναι δύο τουλάχιστον. 35 ολόκληρα χρόνια πάνε λοιπόν από το κοινωνικό – πολιτικό ορόσημο του Νοέμβρη του 1973 και 41,5 από τη στυγνή δικτατορία ξημερώνοντας το Σάββατο του Λαζάρου το 1967.

Είχα μια αιτία και τρεις αφορμές για το σημερινό θέμα.

21apriliou-1967Η αιτία, που χρόνια με απασχολούσε: Η απουσία από το δημόσιο λόγο ως κυρίαρχης άποψης για το τι έκαναν πολλοί χριστιανοί (κληρικοί και λαϊκοί) στα ορόσημα 1967 και 1973. Οι πολλοί γνωρίζουν τον αρνητικό μόνο ρόλο της «θεσμικής  εκκλησίας»   της Ελλάδος. Δεν γνωρίζουν όμως το πως συγκροτήθηκε, αλλά και πως έδρασαν ή αντέδρασαν άλλα μέλη της ιεραρχίας, απλοί κληρικοί, πολύ δε περισσότερο λαϊκά μέλη.

Οι τρεις αφορμές:

α) Ο τρόπος που κάποιοι Ιεράρχες, κληρικοί και λαϊκοί σήμερα αναπολούν τον μακ. Χριστόδουλο σε σχέση με τον Αρχιεπ. Ιερώνυμο.

β) Ο τρόπος που ο γνωστός «Λασκαράτος», απογοητευμένος πρώην στρατευμένος θεολόγος και βαθύς γνώστης από μέσα του εκκλησιαστικού παρασκηνίου και πριν το 1967, φέρθηκε απέναντί μου σε τρία σχόλια (είναι τα τελευταία που έχω κάνει) στου «Ροΐδη» με θέμα «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών», στις 21-04-2008.

γ) Η συγκλονιστική εκπομπή «Ράδιο Παράγκα», με θέμα «τι έκανε η Εκκλησία τον καιρό της χούντας και την ώρα του Πολυτεχνείου», που άκουσα χθες(δύο φορές μερικά αποσπάσματα) από την Κυριακή 17-11-1996, από τον π. Κωνσταντίνο Στρατηγόπουλο, στον Ραδ. Σταθμό της «Εκκλησίας της Ελλάδος», που μας προσέφερε το egοlpio.gr μέσω της ….floga.gr.

Στοιχεία μπορείτε να δείτε στο πρόσφατο θέμα στο ΜτΒ 1973: Εδώ Παράρτημα Πάτρας με πολλή… ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ!

Στην εκπομπή αυτή ακούστηκαν πολλά ονόματα κληρικών με αντιστασιακή δράση, άμεση ή έμμεση. Μεταξύ αυτών με ιδιαίτερη τιμή αναφέρω τον εκτελεσθέντα από τη χούντα, με «τροχαίο» που ήταν της μόδας, π. Τιμόθεο Λαγουδάκη, που ως φοιτητής της θεολογικής το Γενάρη του 1973 απεκάλυψε την πρώτη (;) νοθεία στις φοιτητικές εκλογές στην Αθήνα, η οποία ήταν το προοίμιο της κατάληψης της Νομικής το Μάρτη του 1973. Μαζί με τον μάρτυρα αυτό αξίζει να αναφερθεί και ο τότε λαϊκός Χρήστος Χριστοδούλου. Η πράξη αυτή δημιούργησε την εξέγερση της θεολογικής από 65 φοιτητές (έμπαιναν κατ’ έτος τότε μόνο 25!).

Γιατί όμως η τότε Ιεραρχία αντέδρασε λίγο;

Θεωρώ λοιπόν ότι η υπό τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Κοτσώνη Ιεραρχία της Ελλάδος ήταν πλήρως αντικανονική[2] και πολιτικά απολύτως ελεγχόμενη[3] από τη χούντα, πλην εξαιρέσεων. Να θυμίσω ότι οι «οκτώ» που «πρόδωσαν» τόσο την κανονικότητα,  όσο και την (όποια) δημοκρατία (ως ανώτατοι κρατικοί φορείς λόγω των σχέσεων πολιτείας-ιεραρχίας) ήταν ελάχιστοι και όχι οι «άριστοι»[4]. Εκλέχτηκαν από «οκτώ» δεκαέξι Μητροπολίτες. Πρώτος ο Ιερώνυμος Κοτσώνης – ο Α΄-  με χειροτονία στις 4/05/1967, χωρίς να έχει παραιτηθεί ο κανονικός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ (Παπασταύρου)! Αξίζει να σημειώσουμε ότι η «παραίτηση» του,  άνω των 80 ετών[5],  Αθηνών Χρυσοστόμου Β΄ έγινε στις 11/05/1967!!!

Ακολούθησαν 15 «εκλογές» σε όντως κενές θέσεις ή δημιουργηθείσες από υποχρεωτικές «παραιτήσεις» λόγω ορίου ηλικίας, που είχαν προσφύγει στο Σ. της Ε. – χειροτονίες Μητροπολιτών, η πλειοψηφία τους οργανωσιακοί (κυρίως ζωϊκοί)[6] και ενός Τιτουλάριου[7]. Θεωρώ ότι, παρότι μερικοί υπήρξαν εξαίρετοι[8] ή αργότερα ήλθαν σε ρήξη με το καθεστώς[9] σε εκκλησιολογικά ζητήματα, ήταν «ηθικά και πολιτικά» δέσμιοι της επιλογής της χούντας.

ieraxia-1967

Δεν επιλέχτηκαν ή δεν ενέδωσαν, με καθαρά πολιτικά ή ευσεβιστικά[10] κριτήρια παρότι δεν αντέδρασαν δημόσια και άμεσα, 44 ιεράρχες. Από αυτούς οι 32 ήταν στην Ιεραρχία και αποτέλεσαν ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΙ το εκλεκτορικό σώμα (Ιερά Σύνοδο) που επέλεξαν (12-01-1974) τον Αρχιεπ. Σεραφείμ[11] (Ιωαννίνων) νέο αρχιεπίσκοπο, αφού είχε ήδη παραιτηθεί από το Δεκέμβριο του 1973 ο Ιερώνυμος Α΄, οπότε βάσει της 3ης Συντακτικής Πράξης[12], ήταν οι μόνοι κανονικοί, πριν την 21η Απριλίου 1967[13].

Θα κάνω λοιπόν μόνο μερικές παρατηρήσεις και θα κατατίθενται τα στοιχεία από  τον καθένα σας, στα σχόλια.

α) Αποδέχομαι, παρά την αντίθετα διαδεδομένη αντίληψη, τη βασική εκκλησιολογική επισήμανση του Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου Ιεροθέου ότι[14]: «…Όσοι ομιλούν για λάθη της Εκκλησίας κατά τη διάρκεια της Επταετίας έχουν μια βατικανοποιημένη αντίληψη περί της Εκκλησίας, αφού θεωρούν ότι η Εκκλησία ταυτίζεται με την Ιεραρχία των Επισκόπων ή την Ιερά Σύνοδο. Όμως, Εκκλησία είναι το σύνολο κληρικών και λαϊκών, οι οποίοι ζουν μέσα στη μυστηριακή ατμόσφαιρά της. Και μέσα από αυτήν την προοπτική, κυρίως τα λαϊκά μέλη της Εκκλησίας, αλλά και πολλοί κληρικοί, με τον ιδιαίτερο τρόπο του ο καθένας, αντιδρούσαν στο τότε καθεστώς. Και τότε πράγματι πολλά μέλη της Εκκλησίας διώχθηκαν, φυλακίσθηκαν, εξορίσθηκαν και ταλαιπωρήθηκαν ποικιλοτρόπως. Βεβαίως, υπήρξαν και αρνητικά παραδείγματα, αλλά το κύρος της Εκκλησίας διαφυλάχθηκε στα πρόσωπα αυτά που αντιδρούσαν στην καταπάτηση των ελευθεριών του λαού… ».

gpapadopoulos-1

β) Συμφωνώ με την διαπίστωση του Δ. Φ. Παναγιώτη Ν. Πανταζάκου[15], ότι: «…Το δεύτερο πλήγμα εναντίον της Ορθόδοξης Ελληνικής Εκκλησίας καταφέρθηκε από την ξενοκίνητη απριλιανή δικτατορία το έτος 1967 μεσούντος του ψυχρού πολέμου και του χωρισμού των ευρωπαϊκών λαών σε στρατόπεδα και σφαίρες επιρροής. Τότε η δικτατορία με τη συγκρότηση «αριστίνδην Συνόδου» εξέλεξε αντικανονικά αρχιεπίσκοπο της αρεσκείας της, με απώτερο σκοπό να χρησιμοποιήσει την Εκκλησία για να καπηλευτεί την αγάπη του Ελληνικού λαού για την πατρίδα του και τις παραδόσεις του. Με τον τρόπο αυτό αξίες, όπως η πατρίδα ή η παράδοση, την σπουδαιότητα των οποίων αναγνωρίζουν οι περισσότεροι από εμάς, κατάντησαν να μας φαίνονται ύποπτες, αφού ένα μέρος των συμπολιτών μας εξακολουθεί σε πείσμα των καιρών να μεταχειρίζεται την Ορθοδοξία με όρους πολιτικούς παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι η Εκκλησία θα έπρεπε να μένει στο απυρόβλητο έξω από κάθε κομματική διαμάχη…».

Συμπέρασμα: Δεν μπορούμε ποτέ στη ιστορία να περιμένουμε με βατικάνεια αντίληψη ότι τα υποδείγματα θα είναι οπωσδήποτε θεσμικά  κορυφαία πρόσωπα, αλλά κορυφαία στη ζωή. «Όστις θέλει πρώτος είναι, έστω έσχατος»…, έστω και αν είναι μερικές φορές θεσμικά πρώτος…

Σημείωση: μετά την  κοίμηση  του πρώην Πατρών (από Ζίχνης και Νευροκοπίου, 22-11-1965) Νικοδήμου (Βαληνδρά) στις 16-11-2008,

nikodimos-patrwn_001

από τους ιεράρχες πριν το 1974,  απομένουν  εν ζωή οι:

1)Ο Λαγκαδά Σπυρίδων (26-6-1967)

2) Πολυανής καί Κιλκισίου Απόστολος (από Ζακύνθου, ένας των 12) 27-6-1967

3) ο  Καρυστίας καί Σκύρου Σεραφείμ (24-11-1968) και

4) 0  Σταγών καί Μετεώρων Σεραφείμ (31-5-1970)

UPDATE, 18-11-08, ώρα 07.30: κατόπιν παρατήρησης σχολιαστή προσθέτω στοιχεία και για τον αντιστασιακό πρώην Αθηνών (1962) Μεγαρίδος Ιακώβου  (βαβανάτσου)(παραιτήθηκε όχι γιατί αποδέχτηκε κατηγορίες των ευσεβιστών, αλλά για την ανάμειξη της Πολιτείας).

Περισσότερα εδώ: http://oodegr.com/oode/orthod/ierarxes/arxiep_athinwn_iakwvos1.htm

……………………………….

Μετά την παραίτησή του έλαβε από τη Σύνοδο τον τίτλο του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου πρώην Αθηνών και πάσης Ελλάδος και καταστάθηκε Πρόεδρος της Μητρόπολης Αττικής και Μεγαρίδος, επιστρέφοντας στο εκεί ποιμαντικό του έργο[i]. Το Συνοδικό Δικαστήριο, ασχολούμενο με τις εναντίον του καταγγελίες και εξετάζοντας 70 μάρτυρες, εξέδωσε ομόφωνη απόφαση, συνοδευόμενη από πόρισμα 135 σελίδων, με την οποία αθώωνε τον Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο.

Με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967 και τη σύσταση αριστίδην Συνόδου διοίκησης της Εκκλησίας της Ελλάδος ζήτησε να συναντηθεί[ii]με τον Ιάκωβο ο πραξικοπηματίας στρατηγός Σπαντιδάκης, που του δήλωσε πως έπρεπε να παραιτηθεί από το θρόνο της Μητρόπολης Αττικής γιατί οι θέσεις του για τις σχέσεις μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας ήταν αντίθετες με αυτές της «επαναστάσεως».

Ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε την παραίτηση επαναλαμβάνοντας τα λόγια του Μεγάλου Βασιλείου προς τον έπαρχο Μόδεστο. Από εκείνη τη στιγμή τέθηκε σε παρακολούθηση μέχρι και τη δημοσίευση του νόμου 214/67[iii]. με τον οποίο μπόρεσε η δικτατορία να τον καταδικάσει αφαιρώντας του και τη διαποίμανση της επαρχίας του. Ακόμα θεσπίστηκε ειδική διάταξη στη ΛΣΤ’/968 Συντακτική Πράξη, που προέβλεπε φυλάκισή του σε Ι. Μονή εντός της χώρας, οριζόμενης από απόφαση του «υπουργικού συμβουλίου».

Παρά τις προσωπικές διώξεις του ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος συμπαραστάθηκε ενεργά στους πολιτικούς κρατούμενους και εξόριστους από τη Χούντα και σε προσωπικότητες της αντίστασης. Συνάμα στήριξε και τους νέους της οργάνωσης «Ρήγας Φεραίος», που οδηγήθηκαν σε δίκη το 1971[iv].

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Ι. Μονή Παναγίας Φανερωμένης Σαλαμίνας όπου και εκοιμήθη στις 25 Οκτωβρίου 1984. Η κηδεία του τελέστηκε στη Μητρόπολη Αθηνών χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ ενώ συμμετείχαν πολλοί αρχιερείς της ελλαδικής και άλλων εκκλησιών. Ο τάφος του βρίσκεται στη Μονή Παναγίας Φανερωμένης.


[i] Η κύρωση της απόφασης της Ι. Συνόδου από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων έγινε το 1966.

[ii] Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο κτίριο του Πενταγώνου.

[iii] Νόμος, που αφορούσε την απώλεια της «έξωθεν καλής μαρτυρίας» και χρησίμευσε για την αποβολή από το σώμα της Ιεραρχίας Αρχιερέων ανεπιθύμητων στο δικτατορικό καθεστώς.

[iv] Ο Γιάννης Ρέγκας, αγωνιστής του αντιδικτατορικού αγώνα, σε συνέντευξή του στην εκπομπή του Στέλιου Κούλογλου Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα (Ημερομηνία προβολής 14/11/2005) ανέφερε σχετικά με τον Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο: «Μας ζήτησε να μας γνωρίσει ο τέως Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιάκωβος ο Βαβανάτσος, γύρω από τον οποίο είχαν υπάρξει προδικτατορικά σοβαρά προβλήματα και ο οποίος ήταν και μια εξέχουσα προσωπικότητα της αντίστασης. Την επαφή με τον Ιάκωβο είχα την τιμή να την κάνω εγώ. Ζήτησε εμένα ο Ιάκωβος. Κρατούσε επαφή μαζί μας, ζήτησε την γυναίκα του Λεωνίδα και ζήτησε ο Ιάκωβος να συναντηθεί με τα παιδιά της δίκης. Ο Κώστας, ο Φώτης, ο Σπηλιώτης είχαν πάει στην φυλακή και την συνάντηση την έκανα εγώ μαζί του. Και διατήρησα αυτές τις σχέσεις μαζί του μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο οποίος ήταν ένα πρόσωπο, αυτό το κομμάτι της ζωής του δεν έχει αναδειχθεί, όλος ο παράνομος μηχανισμός του ΕΛΑΣ των υπολοίπων, Μεγαρίδος και των υπολοίπων της Αττικής ήταν σε εκκλησίες τις οποίες τις κάλυπτε ο Ιάκωβος ο Βαβανάτσος. Ήταν ένα πρόσωπο εξαιρετικών δυνατοτήτων και πολύ μεγάλου κύρους και είναι και ο μοναδικός Μητροπολίτης γιατί είχε πια παραιτηθεί από Αρχιεπίσκοπος ο οποίος δεν δέχτηκε να παραιτηθεί στην χούντα. Ο Σπαντιδάκης τον επισκέφθηκε και ζήτησε την παραίτησή του. Ο μοναδικός που δεν παραιτήθηκε και τον έδιωξε λέγοντάς του ότι πηγαίνετε κύριοι, εγώ έχω Ιερά Σύνοδο, εσείς να πάτε στον στρατό σας, όλοι οι άλλοι Μητροπολίτες παραιτηθήκανε.»


[1] ΠΗΓΗ: ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ – 11/11/2001,

http://www.enet.gr/online/online_print?id=62735724, όπου επιπλέον γράφονται περιληπτικά, όσα αναλυτικά θα εκθέσω: «…Οι εξαιρέσεις, Της ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΚΗ

Πάντως, και στην Εκκλησία υπήρξε πραξικόπημα.

Και ενώ η πλειοψηφία των αρχιερέων «βυσσοδομεί» εναντίον των δημοκρατών και της δημοκρατίας, κάποιοι -ελάχιστοι- μητροπολίτες σώζουν ίσως την τιμή της Ιεραρχίας.

* Πρωτεύουσα θέση μεταξύ τους έχει ο τότε μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος, ο οποίος είχε διαμάχη με τον Σπαντιδάκη με αποτέλεσμα όχι μόνον να τον απειλεί ότι θα τον στείλει δεμένο στο Αγιον Ορος, αλλά πέτυχε να τον σύρει στα στρατοδικεία «επί εξυβρίσει». Ο θαρραλέος κληρικός ετέθη τελικά σε κατ’ οίκον περιορισμό.

* Ενοχλητικός για άλλους λόγους ήταν και ο Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης. Οι δικτάτορες επιδίωξαν να τον κλείσουν σε… ψυχιατρείο για να ησυχάσουν απ’ αυτόν.

* Ο μητροπολίτης Κορίνθου, Παντελεήμων Καρανικόλας, είναι γνωστός για την αντιδικτατορική του δράση και τους αγώνες του με τον μητροπολίτη Πειραιώς Χρυσόστομο Ταβλαδωράκη για την αποκατάσταση της Κανονικής Τάξης της Εκκλησίας.

* Ο Αλβανίας, Αναστάσιος Γιαννουλάτος, ήταν τότε επίσκοπος Ανδρούσης όταν συμμετείχε στο πλευρό των φοιτητών της Νομικής, στα γεγονότα που προηγήθηκαν του Πολυτεχνείου.

Φοιτητές της Θεολογικής Σχολής, ακόμη θυμούνται τον ιεράρχη να κρύβει στα ράσα του τρόφιμα και φάρμακα για τους εγκλείστους φοιτητές της Νομικής.

Βασανιστήρια

Μεγάλος, όμως, είναι ο κατάλογος των τότε απλών κληρικών που συμμετείχαν με κάθε τρόπο ακόμη και σε αντιστασιακές πράξεις.

* Ο νυν μητροπολίτης Κοζάνης Αμβρόσιος, διάκος τότε, συνελήφθη λόγω της δράσης του και υπέστη βασανισμούς στο περίφημο ΕΑΤ-ΕΣΑ.

* Γνωστός βέβαια για την αντιστασιακή του δράση ο πατήρ Γεώργιος Πυρουνάκης, ενώ στον Αγιο Κωνσταντίνο του Πειραιά λειτουργεί ακόμη και σήμερα ο πατήρ Χρήστος Χριστοδούλου που μαζί με τους επίσης φοιτητές της Θεολογικής Σχολής, Ευάγγελο Δασκαλάκη και Τιμόθεο Λαγουδάκη, διαμαρτυρήθηκαν για τη νοθεία στις φοιτητικές εκλογές.

Οπως λέει στην «Κ.Ε.» ο πατήρ Χρήστος Χριστοδούλου, η παρουσία του, τόσο στη Νομική όσο και αργότερα στο Πολυτεχνείο, είχε ως αποτέλεσμα ακόμη και αναφορές εναντίον του με τις οποίες ζητούσαν την κεφαλήν του επί πίνακι από τον «προϊστάμενό» του μητροπολίτη Πειραιώς Χρ. Ταβλαδωράκη.

* Διώξεις υπέστη ο πατήρ Γεώργιος Δημητριάδης, γνωστός και ως «ρακοσυλλέκτης» που φυλακίστηκε, προκαλώντας την κατακραυγή των πιστών, με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί να παρέμβει ο ίδιος ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος για να αποφυλακιστεί…».

[2] Εισήγηση Σεβ. Κορίνθου Παντελεήμονα «περί των λαβόντων μέρος εις την ονομασθείσαν Αριστίνδην Σύνοδον την συγκροτηθείσαν δια του Α (νγκαστικού) Ν(όμου) 3/10-5-1967» στις 5-3-1974. Του ιδίου, κείμενα Εκκλησιαστικά – Αγωνιστικά 1965 – 1975, σελ. 426-429.

[3] Γράφει σχετικά ο Μάριος Πλωρίτης στις 23-07-2000, Αντιστάσεως μη ούσης: «…ΞΕΡΕΙ λ.χ. πως ένας από τους πρώτους άθλους των πραξικοπηματιών ήταν το πραξικόπημα μέσα και εναντίον της Εκκλησίας. Έτσι ­ μετράτε:

1) Με τον Αναγκαστικό Νόμο 3/10.5.1967, κήρυξαν «χηρεύοντα» τον αρχιεπισκοπικό θρόνο, και ανάγκασαν τον 87χρονο και άρρωστο αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο να «παραιτηθεί»,

2) Διόρισαν στη θέση του τον αρχιμανδρίτη Ιερώνυμο Κοτσώνη, ιερέα των Ανακτόρων και «πνευματικό» του Κωνσταντίνου (Αν δεν ταιριάζανε, δεν θα συμπεθεριάζανε οι πραξικοματίες της 21.4.67 με τον πραξικοπηματία της 15.7.64)

3) Κατάργησαν την αιρετή Ι. Σύνοδο και την αντικατέστησαν με διορισμένη εννεαμελή Αριστίνδην Σύνοδο.

4) Η οποία διόρισε 21 Μητροπολίτες που, πολλοί τους, ήταν μέλη των παραεκκλησιαστικών οργανώσεων «Ζωή» και «Σωτήρ» ­ ο Ιερώνυμος ήταν διαπρεπής «Ζωϊκός».

5) Με τον Α.Ν. 214/7.12.67, σύστησαν πενταμελές Συνοδικό Δικαστήριο (ανάλογο με τα χουντικά Στρατοδικεία), για να δικάζει όσους κληρικούς είχαν «χάσει την έξωθεν καλήν μαρτυρίαν», δηλ. την εύνοια της χούντας. Και το εκκλησιαστικό στρατοδικείο καθαίρεσε μερικούς απ’ αυτούς τους «απείθαρχους».

6) Με το Διάταγμα 126/10.2.69, επέβαλαν νέον Χάρτη της Εκκλησίας, που έδινε απόλυτες εξουσίες στον Ιερώνυμο και τους συν αυτώ…».

ΠΗΓΗ: http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=13000&m=B02&aa=1.

[4] Για την ιστορία, πρόκειται για τους: 1. Ναυπακτίας και Ευρυτανίας Δαμασκηνό, Νικοπόλεως και Πρεβέζης Στυλιανό, Ξάνθης Αντώνιο, Διδυμοτείχου Κωνσταντίνο, Κασσανδρείας Συνέσιο, Τρίκκης και Σταγών Διονύσιο, Κυθήρων Μελέτιο και Πατρών Κωνσταντίνο (που έκανε και τον πρόεδρο).

[5] Ορίστε τι γράφει φιλο-χουντική «παπδοπουλική» ιστοσελίδα: «… Η Επαναστατική Κυβέρνησις της 21ης Απριλίου 1967, εισήγαγεν Αναγκαστικόν Νόμον, δι’ ού εθεσπίζετο το 80ον έτος ως όριον ηλικίας διά τον προκαθήμενον της Εκκλησίας. Εις εφαρμογήν τούτου, εθωρήθη ότι ο τότε Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος απεχώρησεν αυτομάτως της θέσεώς του, και ούτω ο Αρχιεπισκοπικός Θρόνος εκηρύχθη εν χηρεία τον Μάιον του 1967. Συγκροτηθείσα επταμελής αριστίνδην Ιερά Σύνοδος, εξέλεξε τον Καθηγητήν του Πανεπιστημίου και πρωθιερέαν των Ανακτόρων Ιερώνυμον (Κοτσώνην) ως νέον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και πάσης Ελλάδος… »,

http://www.geocities.com/Pentagon/Base/4343/biograf.htm.

[6]2.  01/06/1967: Εκλογή Φωκίδος Χρυσοστόμου (από Κερνίτσης). [Εκκλησία της Ελλάδος].

3.  07/06/1967: Χειροτονία Σιδηροκάστρου Ιωάννου. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

4. 08/06/1967: Χειροτονία Αλεξανδρουπόλεως Κωνσταντίου. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

5.  08/06/1967: Χειροτονία Θηβών Νικοδήμου. [Εκκλησία της Ελλάδος].

6. 11/06/1967: Χειροτονία Δρυϊνουπόλεως Σεβαστιανού. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

7. 20/06/1967: Εκλογή Νικαίας Γεωργίου (από Τριμυθούντος). [Εκκλησία της Ελλάδος].

08.  25/06/1967: Χειροτονία Εδέσσης Καλλινίκου. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

9.  25/06/1967: Χειροτονία Φλωρίνης Αυγουστίνου. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

10.  25/06/1967: Χειροτονία Χίου Χρυσοστόμου. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

11.  25/06/1967: Χειροτονία Περιστεράς Ηλία. [Εκκλησία της Ελλάδος].

12.  26/06/1967: Χειροτονία Λαγκαδά Σπυρίδωνος. [Εκκλησία της Ελλάδος – Νέες Χώρες].

13. 26/06/1967: Χειροτονία Κερκύρας Πολυκάρπου. [Εκκλησία της Ελλάδος].

14. 26/06/1967: Χειροτονία Ύδρας Ιεροθέου. [Εκκλησία της Ελλάδος].

15. 27/06/1967: Χειροτονία Ζακύνθου Αποστόλου. [Εκκλησία της Ελλάδος].

[7] 16. 17/09/1967: Χειροτονία Βρεσθένης Δημητρίου. [Εκκλησία της Ελλάδος], τώρα Αρχιεπισκόπου Αμερικής και υποψήφιου για την Εκκλησία της Ελλάδος μετά την κοίμηση του μακ. Σεραφείμ (Τίκα).

[8] Εδέσης καλλίνικος, σε κενή θέση, βλ. Σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου:

http://www.pelagia.org/htm/b30.e.kosmima_tis_ekklisias.02.htm.

[9] Αναφέρω τον πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνο (Καντιώτη) που μαζί με τον μακ. Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιο, μακ. Κορίνθου Παντελεήμονα για την απόσχιση της Εκκλησίας της Ελλάδος από το Οικ. Πατριαρχείο!

[10] Χρ. Γιανναράς, 03-02-08: «…Έτσι, όταν η δικτατορία των συνταγματαρχών το 1967 συγκροτεί «αριστίνδην» σύνοδο επισκόπων, η οποία εκλέγει αρχιεπίσκοπο Αθηνών το κορυφαίο στέλεχος των ευσεβιστικών οργανώσεων Ιερώνυμο Κοτσώνη και ο Ιερώνυμος επιχειρεί σαρωτική «ηθική κάθαρση» του επισκοπικού σώματος, ό,τι και αν λέμε για λόγους «αντιστασιακούς» εκ των υστέρων, το γενικό αίσθημα λαϊκής ανακούφισης ήταν περισσότερο και από έκδηλο…»,

http://giannaras.wordpress.com/2008/02/03/03-02-08/.

Θεωρώ ότι η άποψη αυτή είναι σχετικά ορθή ως διαπίστωση, αφού στις πόλεις η ευσεβιστική θεολογία ήταν κυρίαρχη. Λόγω της κυριαρχίας των παραεκκλησιαστικών οργανώσεων, οι οποίες ταυτόχρονα είχαν άκρως συντηρητικές μέχρι και ακροδεξιές απόψεις. Όμως είναι άλλο πράγμα η αντίσταση που έγινε αργότερα και φυσικό άλλο πράγμα ο σχεδιασμός της «Παπαδοπουλικής» χούντας!

[11] ΠΗΓΗ: (ΤΟ ΚΑΛΑΜΙ) ΣΕΡΑΦΕΙΜ: Ο Αρχιεπίσκοπος που νίκησε τα γεγονότα, Δημοσιογραφικό οδοιπορικό στην αρχιεπισκοπία Σεραφείμ για συγκρίσεις με την αρχιεπισκοπία Χριστόδουλου, Γράφει ο Β.Α. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ, http://www.kalami.net/2005/arthra/serafeim.html.

[12] Είναι όμως τελείως διαφορετικά τα πράγματα από τη χούντα του Ιωαννίδη. Αυτή «έφερε» την προδοσία τςη Κύπρου και έδωσε την αφορμή για την τουρκική κατοχή της βόρειας Κύπρου, που φυσικά οδήγησε και στην κατάρρευση της επτάχρονης τυρρανίας…

[13] Στις 28-3-2-1974, λόγω αποδοχής της κανονικότητας και της νέας κανονικής τάξης, οι Μητροπολίτες Φωκίδος, Θηβών και Λεβαδείας, Χίου, Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, Λευκάδος και Ιθάκης, Καρυστίας και Σκύρου, Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως,  Νικαίας, Λαγκαδά, Φλωρίνης, Δρυϊνουπόλεως-Πωγωνιανής και Κονίτσης, Εδέσης και Πέλλης, Κερκύρας και Παξών, Βεροίας και Ναούσης, Ηλείας και Σπάρτης. Τιμής ένεκεν πρώτος ο Φλωρίνης Αυγουστίνος για τους αγώνες του. 12 όμως μητροπολίτες αρνήθηκαν την κανονική ταξη και έχασαν τις θέσεις τους. Κάποιοι απ’ αυτούς αργότερα άλαξαν γνώμη και τοποθετήθηκαν σε νεές Μητροπόλεις (Κιλκισίου Απόστολος). Ο μόνος εν ζωή από τους 12 είναι ο σε ακοινωνησία πρώην Μεγαρίδος Νικόδημος.

Στη συνέχεια του 1974  εκλέχτηκαν 22 Μητροπολίτες, ανάμεσά τους και ο (ως Δημητριάδος) μακ. Χριστόδουλος (Παρασκευαΐδης). Από το 1975 έως το 1981 εκλέχτηκαν άλλοι 13, ανάμεσα στους οποίους και ο από Θηβών νυν Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος (Λιάπης).

[14] ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 28/05/2001, Η συγγνώμη της Εκκλησίας για την Επταετία,

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=28.05.2001,id=22595644.

[15]ΠΗΓΗ: Οι σχέσεις εξουσίας – Εκκλησίας υπό το φως της φιλοσοφίας της θρησκείας, Δ.Φ. Παναγιώτη Ν. Πανταζάκου,

http://www.kostasbeys.gr/articles.php?s=3&mid=1096&mnu=1&id=23172

102 Σχόλια

  1. η αμερικάνικη πολιτική είχε κάνει το πρώτο βήμα παρεμβασης στα εκκλησιαστικά πράγματα όταν εξεδίωξαν τον «αριστερίζοντα» πατριάρχη Μάξιμο Βαπορτζή σαν ψυχασθενή και μετέφεραν φυτευτό στην Πόλη,με το προσωπικό αεροσκάφος του αμερικανού προέδρου Τρούμαν,τον Αθηναγόρα Σπύρου ο οποίος «εξελέγη» στο πατριαρχικό θρόνο παρότι δεν είχε τουρκική υπηκοότητα όπως απαιτείται για όλους τους υποψηφίους .

    τα καμώματα του Αθηναγόρα με το Βατικανό στη συνέχεια είναι γνωστά.

    CIA rules…

  2. Δεν μου αρέσει το μαύρο-άσπρο, ούτε το να τα ρίχνουμε όλα στον «ευσεβισμό» των οργανώσεων: Από τους μητροπολίτες που κηρύχθηκαν έκπτωτοι το 1967, μερικοί, όχι όλοι, ήταν γνωστοί για τη μη συμβατή με το λειτούργημά τους ζωή. Για να το πω πιο ξεκάθαρα, δεν είναι θέμα ευσεβισμού το να γνωρίζει όλο το ποίμνιο ότι ο μητροπολίτης είναι ομοφυλόφιλος. Είναι σκάνδαλο, τελεία και παύλα. Στη Λάρισα αυτή ήταν η προ του 1967 κατάσταση. Οι κανόνες της Εκκλησίας είναι ξεκάθαροι στο θέμα αυτό. Διαφορετικά, αν ειναι να δικαιολογούμε τη «διπλή ζωή» των επισκόπων, θεωρώ πολύ πιο τίμια τη στάση των Αγγλικανών που λένε νέτα-σκέτα δεν υπάρχει πρόβλημα αν κάποιος κληρικός δηλώνει ομοφυλόφιλος.

    Με τα παραπάνω δεν δικαιολογώ την αριστίνδην Σύνοδο του Ιερωνύμου. Στο κάτω-κάτω, για να εφαρμοστούν σε τέτοιες υπαρκτές περιπτώσεις συμπεριφοράς κληρικών τα προβλεπόμενα από τους εκκλησιαστικούς κανόνες δεν χρειαζόταν αριστίνδην Σύνοδος. Αρκεί μία Σύνοδος της ιεραρχίας. Αλλά τότε…Δεν ξέρω αν θυμάστε αυτό που είχε πει ο πρώην Αττικής Παντελεήμων Μπεζενίτης, ότι «θα πάρω πολλούς στον τάφο μαζί μου» αν με ακουμπήσουν. Για ποιό λόγο άραγε δεν πέρασε από εκκλησιαστικό δικαστήριο ο εν λόγω;

    Η δικαιολογημένη κριτική στην αριστίνδην Σύνοδο του 1967 και στον αντικανονικά εκλεγμένο Ιερώνυμο Α΄ δεν πρέπει να συσκοτίσει το πρόβλημα, το οποίο υφίσταται μέχρι σήμερα. Ο Γιανναράς αυτό υπονοεί όταν μιλάει για αισθήματα ανακούφισης του κόσμου όταν μερικοί διαβλητοί ιεράρχες απομακρύνθηκαν. Δεν νομίζω ότι κανείς στη Λάρισα το 1967 θα προτιμούσε τον Ιάκωβο Σχίζα από τον Θεολόγο, ακόμα και ο πιο άσχετος με τα εκκλησιαστικά. Ρωτήστε κανένα παλιό Λαρισαίο να σας πει.

  3. Νομίζω πως και ο Αρχιεπίσκοπος π. Αθηνών Ιάκωβος πρέπει να έχει μία θέση στο αφιέρωμα.

    http://oodegr.com/oode/orthod/ierarxes/arxiep_athinwn_iakwvos1.htm

  4. @ Misha,

    αυτή είναι μιά άλλη όψη της ιστορίας… Θέλει ειδικότερο αφιέρωμα.

    @ Μάρκο Τ,

    σωστό το ΟΧΙ στο μαύρο-άσπρο. Αν δεις τις πολλές υποσημειώσεις, το λέω. π.χ. πολλοί από τους νεοεκλεγέντες ήταν πολλοί αξιόλογοι.

    Πρόσεξε όμως τι είπε ο επόμενός οσυ σχολιαστής και θα καταλάβεις περισσότερα… Ο πρώην Αθηνών των
    «7 ημερών» αδίκως κατηγορήθηκε…

    Άκουσε και την εκπομπή του παπα Κώστα Στρατηγόπουλου και θα καταλάβεις και άλλα…

    @ Iwannhs Aleritos,

    ευχαριστούμε για τη ζεύξη. Είναι πολύτιμη. Ήδη μπήκε σχετικό απόσπασμα και στο κύριο μέρος στο τέλος.

  5. Φίλε Μανιτάρι, να σου πω κάτι; Δεν πίστευα τα περί του πρώην Αθηνών Ιακώβου, μέχρι που μητέρα φίλου μου, σοβαρότατος άνθρωπος και χωρίς οργανωσιακές καταβολές, μου είπε τα εξής:
    Οταν ήταν φοιτήτρια στη Θεολογική ήταν συμμαθήτρια με νεαρό αληταρά (κυριολεκτώ), εντυπωσιακής εμφάνισης, που ήταν «κολλητός» του Ιακώβου, όταν αυτός ήταν μητροπολίτης Αττικής, και μάλιστα το καυχιόταν. Κάποια μέρα ξαφνικά τον είδε με ράσο! Ο Ιάκωβος τον είχε χειροτονήσει άγαμο κληρικό! Αν και η μητέρα του φίλου μου ήταν πολύ χαμηλών τόνων άνθρωπος, γύρισε και του είπε «Καλά δεν ντρέπεσαι;». Και αυτός γελούσε με αυθάδεια. Δεν ξέρω τι απέγινε. Θα έγινε αρχιμανδρίτης σε κάποια μητρόπολη φαντάζομαι.
    Δεν λέω ότι αυτός ήταν ο λόγος που ο Ιάκωβος έπεσε, αλλά οι κατηγορίες εναντίον του περί διπλής ζωής δεν ήταν συκοφαντίες.

    Από την άλλη, λένε οι μοναχές στη Φανερωμένη της Σαλαμίνας, όπου πέρασε τις τελευταίες μέρες του ο Ιάκωβος, ως πρώην Αττικής, ότι είχε πραγματικά δάκρυα μετανοίας. Και αυτό τα σβήνει όλα. Ο Θεός να αναπαύει την ψυχή του. Δεν τα έγραψα τα παραπάνω για να τον κρίνω και ειλικρινά λυπούμαι. Όμως το έκανα επειδή έγραψες κατηγορηματικά ότι ο πρώην Αθηνών (και πρώην Αττικής) Ιάκωβος κατηγορήθηκε αδίκως.

  6. Συμπληρωματικά στο παραπάνω: Το εν λόγω αφιέρωμα στον πρώην Αθηνών (τον από Αττικής) Ιάκωβο είναι ολίγον αγιογραφία και δεν το συμμερίζομαι. Όσο για τη στάση της Εκκλησίας επί δικατορίας, τα όσα γράφει ο μητροπολίτης Ναυπάκτου, με όλο τον σεβασμό που του έχω, είναι σοφιστείες. Η ιεραρχία, με τις τιμητικές εξαιρέσεις των Πειραιώς Χρυσοστόμου, Ελευθερουπόλεως Αμβροσίου και κανενός-δυο άλλων, δεν μίλησε. Από το να καταφεύγουν οι ιεράρχες μας σε σοφιστείες, καλά θα έκαναν να παραδεχτούν ότι όταν έγιναν τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο, αν κατέβαινε ο αρχιεπίσκοπος και 1-2 μητροπολίτες στο Πολυτεχνείο τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά και το κύρος της Εκκλησίας θα διαφυλασσόταν. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι το δόλωμα του ψευδο-ελληνοχριστιανικού ιδεολογήματος ήταν πολύ γλυκό για να μην το χάψουν.

  7. Και θυμήθηκα και άλλη περίπτωση διαβλητού επισκόπου που κηρύχθηκε έκπτωτος (σωστά) από την αριστίνδην Σύνοδο του 1967: Ο πρώην Θεσσαλιώτιδος Κύριλλος. Το περιβάλλον του, όπως μου έχει πει σεβάσμιος έγγαμος κληρικός που κατάγεται από την περιοχή και ζει στην Αθήνα, ήταν άθλιο και αυτοί είχαν κατασυκοφαντήσει και διώξει και τον άγιο γέροντα Βησσαρίωνα Κορκολιάκο. Τότε κλονίστηκε η υγεία του και έφυγε από τη Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και πήγε στη Μονή Αγάθωνος.
    Οπως, βλέπεις, δεν τα κοιτάω μαύρο-άσπρο. Ναι μεν ο Ιερώνυμος Α΄ εξελέγη τελείως αντικανονικά, ναι μεν δεν μίλησε επί δικτατορίας και εξέθεσε την Εκκλησία, ναι μεν χειροτόνησε επισκόπους μόνο από τους κύκλους των Οργανώσεων, όμως δεν σημαίνει ότι όλες του οι ενέργειες ήταν άστοχες.
    Εντελώς τυχαία, στη Μητρόπολή μου (Νίκαια), ο μόνος επίσκοπος που ήταν πραγματικά αγαπητός και αποδεκτός, ακόμα και από κομμουνιστές, ήταν ένας «ζωικός», ο Γεώργιος. Μετά τον Γεώργιο, άστα να πάνε…

  8. κι εμένα μου φαίνεται ότι το γλυκό ήταν πολύ ωραίο.

    από τη μία το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι, από την άλλη καλό είναι να συγκεντρώνονται μαρτυρίες για χριστιανούς που αντιστάθηκαν στις παρανομίες του νεοελληνικού κράτους με γνώμονα τις ιδέες τους, γιατί εκκλησία δεν είναι μόνο η ιεραρχία της.

  9. @ Μάρκο Τ,

    περί του πρώην Αρχιεπ. Iακώβου, «συ είπας»…

    Όμως, απ’ ότι βλέπω, την αντιστασιακή του διάσταση δεν την αρνείσαι, (όπως και την βιωτή του στα τελευταία του χρόνια ζωής). Αυτά μου φθάνουν. Δεν είμαστε «ιεροδικείο», Θεός φυλάξοι…

    Τώρα, να προσθέσω ότι έχεις δίκιο που επαναφέρεις την πρόταση του παπα Γιώργη Μεταλληνού, στη θεωρητική περίπτωση, που πήγαιναν Μητροπολίτες στο (κάθε) Πολυτεχνείο…

    Δυστυχώς και ο τρόπος εκλογής, αλλά κυρίως το ιδεολόγημα του «ελληνοχριστιανισμού» στο πάνω μέρος στο βαζάκι ήταν πολύ γλυκό… Από μέσα όμως;

    Ειλικρινά, όσον αφορά την άλλη περίπτωση που αναφέρεις (πρώην Θεσσαλιώτιδος Κύριλλου), δεν τα γνωρίζω. Πολιτικά όμως χρησιμοποιήθηκαν από τη χούντα…

    Για τις χειροτονίες επί Ιερωνύμου Α΄, ήδη ανέφερα την περίπτωση του Εδέσσης Καλλινίκου και έχω και ζεύξη για εκτενή βιογραφία του.

    Ευχαριστώ όμως για τα σχόλιά σου.

    @ Γιάννης,

    το σχόλιό σου δεν είναι εκτενές, αλλά καίριο και στους τρεις άξονες που θέτεις. Καλό απόγευμα.

  10. Δηλαδή, αγαπητό μανιτάρι, ο κύριος που υπογράφει σαν «Λασκαράτος», στο γνωστό blog, είναι Θεολόγος απογοητευμένος που τώρα είναι στρατευμένος αντιχριστιανός? Κατάλαβα καλά. Έτσι πάντως εξηγείται η βαθειά γνώση του για τα εκκλησιαστικά πράγματα…

  11. φίλε MτΒ
    η πληροφορία για τον «Λασκαράτο» είναι εξόχως ενδιαφέρουσα.
    αν μπορείς και θέλεις μας ενημερώνεις περαιτέρω.

    στα υπόλοιπα θα συμφωνησω με τον Μαρκο Τ.

    περσυ εκοιμηθη ο πρωην Θεσσαλιωτιδος Κωνσταντίνος, ένας από τους ιερείς στους οποιους ειχε επιβληθει το επιτίμιο της ακοινωνησίας την περίοδο Σεραφείμ.
    «εσκόρπισε εδωκε τοις πενησι, η δικαιοσυνη αυτου μένει εις τον αιωνα».

    για τους διωχθεντας 12 επισκόπους ο μακαριστος σοφός γέρων Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος έλεγε ότι διώχθησαν αδίκως και αντικανονικώς.
    ολοι τους δε, ήσαν ανεπίληπτοι στην προσωπική τους ζωη και δεν ειχαν αφησει ποτέ ουτε υπόνοια ιστοριων τύπου Μπεζενίτη.

    σε τελευταία ανάλυση καλύτερα ένας οργανωσιακός από κάποιον που κρεμά τα γυναικεία εσωρουχα του σε μπαλκονια ανδρικού μοναστηριου, όπως ειδαμε τα τελευταία χρόνια… 😦

  12. @ Mιχάλης,

    μέχρι στιγμής δημόσια θα πώ ότι πρόκειται για την «πολτική μου» εκτίμηση…

    @ Misha,

    δεν μου αρέσει να κάνω συμψηφισμούς. Εδώ συζητάμε όχι τα «εσώρουχα» αλλά την «στάση» απέναντι στη χούντα.

    Είπα και προηγούμενα ο άνθρωπος δεν είναι ρομπότ και μπορεί και να αλλάξει, κατά το «τα αδύνατα παρά ανθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ…»

    Την καλησπέρα μου.

  13. Το θέμα της συνεργασίας της θεσμικής εκκλησίας με την Χούντα είναι ανεξάντλητο.
    Και σίγουρα δεν είναι άσπρο – μαύρο, αλλά πολύ γκρί.
    Υπήρξε σίγουρα ο Παπά Πυρουνάκης και ο Νίκος Ψαρουδάκης, ο Αναστάσιος σίγουρα ήταν ένα φωτεινό παράδειγμα (αν και για πολλά χρόνια «πλήρωνε» το γεγονός ότι προβιβάστηκε στο βαθμό του επισκόπου, από τον Ιερώνυμο), ο Χυσόστομος Β’ αντιστάθηκε, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν ήταν από την μια οι κακοί Ιερώνυμος Κοτσώνης και Σία και από την άλλη οι καλοί και αγαθοί ποιμενάρχες. Απόδειξη και ψάξτε αυτό, οι περισσότεροι δεσποτάδες υπό τον Χρυσόστομο, έστειλαν συγχαρητήρια τηλεγραφήματα στον πρώτο πρωθυπουργό της Χούντας .
    Οι χουντικοί, απλά έπρεπε να δώσουν ένα χέρι στις Οργανώσεις από τις οποίες ήθελαν να πάρουν ένα χέρι βοηθείας, όχι ότι φοβόνταν τους δεσποτάδες.
    Η συμμαχία ράσου, πηλικίου είχε συναφθεί πολύ πριν την χούντα και απλά εντός της χούντας βρήκε γόνιμο έδαφος.
    Η αλήθεια να λέγεται..

  14. γεγονότα
    1.η Διαρκής Ιερά Σύνοδος με ομόφωνη απόφασή της είχε συγχαρεί με τηλεγράφημά της την (χουντική) κυβέρνηση.
    2.τα μέλη της δικτατορίας αναδύθηκαν πνευματικά από τις λεγόμενες χριστιανικές οργανώσεις και έθεσαν σκοπό την εξάρθρωση του κομμουνισμού και τη γενική ανόρθωση του Ελληνικού Έθνους λεκτικά τουλάχιστον με βάση τα ηθικιστικά κυρήγματά τους . σε καίριες θέσεις του Κρατικού μηχανισμού χρησιμοποιήθηκαν πολλά μέλη των οργανώσεων.
    3. Σε όλη την μετεμφυλιακή περίοδο σημαίνοντα ρόλο στην ανάπηρη δημοκρατία παίζουν τα ανάκτορα. Τα ανάκτορα βρίσκονται σε στενή σχέση με τον εκκλησιαστικό χώρο από τον οποίο ιδιαιτέρως επηρεάζονται αλλά και τον χρησιμοποιούν για την εξασφάλιση της επιρροής τους στον λαό .Η πλειοψηφία των ιεραρχών της Εκκλησίας περιέβαλε τους βασιλείς με μεγάλο σεβασμό και παρείχε στο θεσμό της βασιλείας αμέριστη υποστήριξη. Ο κλήρος πίστευε ότι ο βασιλικός οίκος αποτελούσε τη συνέχεια των βυζαντινών αυτοκρατόρων . Στο πρόσωπο των εκπροσώπων του ταύτιζε το σύμβολο του «ένδοξου ελληνοχριστιανικού πολιτισμού» της Κωνσταντινούπολης .Έβλεπε τους βασιλείς ως υπερασπιστές «των παραδόσεων του γένους» και διαφεντευτές της πατροπαράδοτης θρησκευτικής πίστης . Ακόμα και μετριοπαθής και συνεργασθείς με το ΕΑΜ επί Κατοχής μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας Ειρηναίος Παπαμιχαήλ.
    Μη ξεχνάμε, ότι η συνταγματική ανατροπή έγινε με υπογραφή του Βασιλιά.
    4. Από που ξεκίνησε ο Παπαδόπουλος; Από τον ΙΔΕΑ.
    Είναι χαρακτηριστικό ότι στη περίπτωση της αναζήτησης κατάλληλου προσώπου για την πρωθυπουργία από πλευράς ΙΔΕΑ
    ( 30 .5 .51), υπήρξε στενή επαφή με τον αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα Βλάχο.
    5.Στους ιερείς των ενοριών τους αποστέλλουν οι ¨μετανοούντες¨ από την εξορία επιστολές ,στις οποίες «αποκυρήσσουν μετα βλελυγμίας τον αιμοσταγή κομουνισμόν», επιστολές τις οποίες οι ιερείς διαβάζουν στον ναό, μετά το πέρας της θείας λειτουργίας.
    6. Η σχέση του υψηλόβαθμου κλήρου με τον στρατό είναι στενότατη . Οι περισσότεροι αρχιμανδρίτες, που αγωνίζονταν για να γίνουν αρχιερείς, πέρασαν από τη θέση του στρατιωτικού ιερέα, ορισμένοι μάλιστα προσφέροντας τις όποιες υπηρεσίες τους στους τόπους εξορίας. Οι αναμνήσεις ας πούμε του Χρόνη Μίσιου είναι φρικιαστικές από αυτόυς τους «ιερείς»..
    7. Ο μητροπολίτης Σύρου Φιλάρετος, στο επίσημο γεύμα που ακολούθησε τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Τήνο, το δεκαπενταύγουστο του 1952, όταν άκουσε από τα χείλη του τότε πρωθυπουργού Ν. Πλαστήρα ότι σκοπεύει να δείξει επιείκεια στους ηττημένους κομμουνιστές για χάρη της εθνικής συμφιλίωσης, αντέδρασε έντονα, λέγοντας ότι και ο Ιησούς χρησιμοποίησε το μαστίγιο, όταν χρειάστηκε.
    Για πολλούς αυτό το περιαστατικό ήταν η αφορμή της πτώσης της κυβέρνησης Πλαστήρα.
    8. Ο Σπυρίδων Βλάχος, παρά τις επανειλημένες οχλήσεις, ακόμα και από τους συγγενείς των μελλοθανάτων δεν έκαμε καμία δημόσια δήλωση κατά της εκτέλεσης του Μπελογιάννη και των συντρόφων του!
    (Φωτεινή εξαίρεση ο μητροπολίτης Ναυπακτίας και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας).
    9. Να μην αναφέρουμε τις πολυάριθμες εγκυκλίους της ΔΙΣ να ελέγχονται τα πολιτικά φρονήματα των παπάδων και των θεολόγων…Επίσης ζητά να γίνουν καταδότες οι επίσκοποι στο αστυνομικό κράτος, αν τυχόν έχουν σχετικές πληροφορίες για κάποιον θεολόγο…
    10. θέλεται και κάτι ωραίο. Ο «δημοκράτης» Ιάκωβος Βαβανάτσος είχε ζητήσει από την ιερά σύνοδο να παρέμβει ώστε: «ουδείς γάμος και ουδεμία βάπτισις να καταχωρίζηται εις τα ληξιαρχεία του Κράτους, εάν δεν ετελέσθη υπό κανονικού ιερέως της Ορθοδόξου της Ελλάδος Εκκλησίας»

    Χρειάζεται λοιπόν η θσμική εκκλησία να συμπεριφερθεί σαν τον τελώνη Ζακχαίο και όχι να συνεχίσει τον φαρισαϊσμό, μόνο τότε έχει ελπίδες να ανακάμψει από την «εθνίτιδα»

  15. Το διάβασα.

    Θα πω την καλησπέρα μου.

    vloutis.wordpress.com
    vloutis.blogspot.com

  16. @ tsouknida,

    α) ευθύς εξαρχής ο τίτλος έθεσε το ζήτημα από άλλη οπτική γωνία: Όχι θεσμική εκκλησία, αλλά σκέτο Εκκλησία. Και απ΄αυτή την ήταν έποψη ένα μέρος των αντιστασιακών ήταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μέλη της εκκλησίας.

    β) Η περιοχή της θεσμικής εκκλησίας είναι όπως το λές: Γκρίζα, προς το πολύ γκρίζα όσο ανεβαίνουμε από τους λαϊκούς παπάδες προς την Ιεραρχία. Γι αυτό προσπάθησα να καταθέσω μια σειρά στοιχείων.
    Τα στοιχεία που καταθέτετε όλοι σας οι σχολιαστές – τα οποίο και ζήτησα για να γίνει πιο σφαιρικό το αφιέρωμα – βοηθούν σ΄αυτη την κατανόηση.

    γ) Ήδη έχουμε δει πια είναι η εξήγηση: Κυριαρχούσα άποψη το ιδεολόγημα του «ελληνοχριστιανισμού», Ιεραρχία κυρίως και κλήρος κατόπιν δέσμια και των σχέσεων με το κράτος (μετεμφυλιακό μη το ξεχνάμε).

    δ) Κυριαρχία των παρα-εκκλησιαστικών οργανώσεων, με διαπλοκή με το παλάτι, το στρατό με αντιμοναχικό πνεύμα κατά κανόνα. Όταν αργότερα οι «ζωϊκοί» άρχισαν να διαφοροποιούνται, συχνά μετέφεραν βίαια την αντίληψή τους στα μοναστήρια (ΑΓΙΟ Ορος) περισσότερο συχνά, παρά έπαιρναν από την μακρόχρονη ασκητική εμπειρία. Εξ ού και τα σημερινά προβλήματα.

    ε) Ακραίος και στείρος γενικά αντικομουνισμός, και όχι κριτική στο συγκεκριμένο σοβιετικό μοντέλο με τα γκουλάγκ, και πλήρης αποδοχή του καπιταλιστικού μοντέλου, στην πλειοψηφία και θάψιμο του πατερικού πνεύματος για το κοινωνικό πρόβλημα κλπ.

    Μέσα σ αυτό το πλαίσιο εκτυλίσσεται η σχέση θεσμικής εκκλησίας και χούντας, αλλά και Εκκλησίας και χούντας.

    Τιμή λοιπόν σε όλα τα μέλη της Εκκλησίας που αντιστάθηκαν.

    @ vloutis,

    και τη δική μου καλησπέρα. Χαρά στο κουράγιο σου σε τόσο περιπλεγμένο ζήτημα. Ελπίζουμε ότι κάτι πάμε να ψηλαφίσουμε.

  17. Είναι Π Ο Λ Υ μεγάλο θέμα.

    vloutis.wordpresss.com
    vloutis.blogspot.com

  18. Επιτρέψτε μου να πω στα όσα λέει η τσουκνίδα, με την οποία κατά βάση δεν διαφωνώ, τη δική μου άποψη, που προσπαθεί να «καταλάβει» τον συντηρητικό χώρο.

    1. Η βασιλεία στην Ελλάδα είχε μέχρι και τη δεκαετία του ’60 ισχυρά λαϊκά ερείσματα, παρά τα πλήγματα που είχε υποστεί ο θεσμός λόγω παλιότερου εθνικού διχασμού κυρίως και λόγω επεμβάσεων Φρειδερίκης. Ο Παύλος ειδικά ήταν δημοφιλής. Στους ταχτικά εκκλησιαζόμενους εκείνης της εποχής, επιτρέψτε μου να το ισχυριστώ όχι αβάσιμα, ίσως η πλειονότητα ήταν βασιλικοί. Και σε κάθε περίπτωση, όλοι όσοι ψήφιζαν τότε ΕΡΕ ή τον Συναγερμό του Παπάγου ήταν αυτονόητα υπέρ της βασιλευόμένης δημοκρατίας. Επόμενο ήταν ο ανώτερος κλήρος, που προερχόταν κυρίως από τον συντηρητικό χώρο, στην πλειονότητά του, να είναι υπέρ της βασιλείας (+η βυζαντινή παράδοση). Αυτό δεν δικαιολογεί φυσικά τη στάση τους έναντι της δικτατορίας, στην οποία αντιτάχθηκαν όμως και αρκετοί βασιλικοί. Δεν νομίζω ποτέ πως οι ιεράρχες μας, πλην ελαχίστων, διακρίθηκαν για τη διορατικότητά τους. Ίσως είναι το σύστημα μέσα από το οποίο προέρχονται που ευθύνεται (εκκλησιαστικές σχολές κ.λπ.).

    2. Η στάση της ποιμαίνουσας Εκκλησίας έναντι των κομμουνιστών θα έπρεπε να είναι πολύ πιο φιλάνθρωπη, σε αυτό συμφωνώ απολύτως. Ο Φιλάρετος της Σύρου βέβαια, επειδή προέρχεται όλη μου η οικογένεια από νησιά της συγκεκριμένης μητρόπολης και η γιαγιά μου τον είχε κιόλας γνωρίσει, ήταν άνθρωπος πολύ αυταρχικός. Το ίδιο και ο Σπυρίδων Βλάχος, που ως μητροπολίτης Ιωαννίνων είχε αποκτήσει το προσωνύμιο του Αλή Πασά. Δεν ήταν οι πιο εύκολοι άνθρωποι, θα έλεγα.
    Επιτρέψτε μου όμως να πω και τα εξής: Την εποχή εκείνη αριστερά σήμαινε τυφλή υποστήριξη στο σοβιετικό μοντέλο, με ό,τι αυτό συνεπαγόταν, γκουλάγκ κ.λπ, τα οποία φυσικά οι κομμουνιστές αρνούνταν, επικαλούμενοι έναν υπαρκτό επίγειο παράδεισο. Μέχρι τώρα το ΚΚΕ, σήμερα που μιλάμε, επισήμως, υποστηρίζει τον Στάλιν. Θα ήταν υπερβολή να κρίνουμε τα πράγματα με τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή ότι θα έπρεπε η διοικούσα Εκκλησία να διαχωρίσει μεταξύ αριστεράς και σοβιετικού μοντέλου. Οι μνήμες του Εμφυλίου ήταν άλλωστε νωπές, υπήρχε κόσμος που είχε χάσει τα παιδιά του, όντας στρατιώτες του Εθνικού Στρατού, υπήρχαν και ιερείς ακόμα που δεινοπάθησαν ή εκτελέσθηκαν. Υπήρχαν άνθρωποι που υπηρέτησαν φαντάροι για 3 συναπτά χρόνια και οι οικογένειές τους πίσω δεν είχαν να ζήσουν. Πρέπει να τα δούμε αυτά και πρέπει να σταματήσει πια η Αριστερά στην Ελλάδα να αρνείται την αυτοκριτική και να θεωρεί εαυτήν ένα αθώο θύμα. Και οι δύο πλευρές έχουν πάρα πολλά στην πλάτη τους. Αλλά η Αριστερά δεν νομίζω το σακί της να το βλεπει, και είναι και φορτωμένο…Ο Θανάσης Βαλτινός τόλμησε και έγραψε την «Ορθοκωστά» και μέχρι και η «Αυγή» πήγε να τον φάει.
    Και για να δούμε και την άλλη πλευρά, αυτή του φιλάνθρωπου κληρικού, θα αναφέρω περιστατικό με όνομα και επίθετο:
    Ο μακαριστός παπα-Ανδρέας Βαϊδάνης, στην Αράχωβα της Λειβαδιάς, υπέγραψε τη δεκαετία του ’60 υπέρ της επιστροφής από χώρα του Ανατολικού Μπλοκ συντοπίτη του κομμουνιστή, πρώην καθηγητή ΜΕ (ξέρω και το επίθετο του καθηγητή). Ο καθηγητής αυτός στη διάρκεια της Κατοχής, ως Ελασίτης, ήταν άμεσα υπεύθυνος για την εκτέλεση του πατέρα του παπα-Ανδρέα, που ήταν επίσης παπάς, και της αδελφής του. Η αδελφή του παπα-Ανδρέα βιάστηκε παρουσία του ιερέα πατέρα της από τους αντάρτες στον Παρνασσό και στη συνέχεια τους έκαψαν ζωντανούς και τους δύο. Μου διεφεύγει το όνομα του πατέρα τού παπα-Ανδρέα. Το «σφάλμα» του ήταν ότι έθαψε γερμανό στρατιώτη που είχαν σκοτώσει οι αντάρτες και επίσης ότι δεν διάκειτο φιλικά προς το ΕΑΜ. Οταν ο παπα-Ανδρέας υπέγραψε (επειδή η κυβέρνηση Γεωργίου Παπνδρεου ζητούσε από τους ιερείς των ενοριών να υπογράψουν για την επιστροφή παλαιών εξόριστων κομμουνιστών), ο αδελφός του θύμωσε μαζί του και δεν του μιλούσε. Ο παπα-Ανδρέας κοιμήθηκε το 1965 και ήταν ευλαβέστατος κληρικός.

  19. o Σπύρος Καρατζαφέρης στο βιβλίο του «Φάκελος Εκκλησία» (Κάκτος 1979) λέει ότι η αριστίνδην Σύνοδος του 1967 έδιωξε για λόγους που έχουν σχέση με «απώλεια της έξωθεν καλής μαρτυρίας» είκοσι (20)μητροπολίτες από τους θρόνους τους. Εκτός από τον Λαρίσης Ιάκωβο και τον Καρδίτσης Κύριλλο ποιοί άλλοι (18 το σύνολο) εκδιώχθηκαν από τους θρόνους τους? Γνωρίζει κάποιος να μου πεί? Δεν είναι κακό να γνωρίζουμε τα ονόματα του έστω και για την ιστορία μόνο.

  20. Στην Ελλάδα από το 44 μέχρι το 49 είχαμε εμφύλιο πόλεμο.
    Θρησκευόμενοι και κληρικοί βρέθηκαν ανάμεσα σε μυλόπετρες…
    Δεν ήταν θύματα οι θρησκευόμενοι μόνο της μίας πλευράς, παπάδες αποσχηματίστηκαν, επίσκοποι παύθηκαν, πολλοί θρησκευόμενοι αλλά και κληρικοί πήραν τον δρόμο της εξορίας και βέβαια κάποιοι βασανίστηκαν κι’ όλας από την «εθνική πλευρά» .
    Τότε υπήρχε ψυχρός πόλεμος και ιδεολογική όξυνση..
    Όπως οι κουμουνιστές («μιάσματα») αρνούνταν τα γκουλάγκ, το ίδιο και όλοι οι «υγιείς» αρνούνταν τις ναπάλμ στο Βιετνάμ…
    Αυτός δεν είναι λόγος για να μην είναι η επίσημη εκκλησία στο ύψος της.
    Λέγοντας ότι χρειάζεται μετάνοια, σίγουρα στην μετάνοια περιλαμβάνεται και η αξιολόγηση του ιδεολογικού πλαισίου, αλλά όμως εγώ δεν άκουσα από την θεσμική εκκλησία και την κατεστημένη θεολογία, ένα «πόσο κακό μας έκανε που γίναμε ιδεολογικός βραχίονας ενός καταπιεστικού κράτους’. Και αυτό θα έχει συνέπειες στο σήμερα, να ξεπεραστεί η «εθνίτις»…

  21. νομίζω ως εξήγηση για τη στάση αυτή της εκκλησίας, όχι μόνο στη δικτατορία μπορεί να είναι
    -η εσφαλμένη ταύτιση από την ιεραρχία αλλά και τμήμα του λαού της βασιλικής δυναστείας με τους βυζαντινούς αυτοκράτορες. ειδικά μετά το 1922 όμως μια τέτοια ταύτιση δεν είχε κανένα νόημα, αφού γινόταν κατανοητό ότι δεν χάσαμε για πάντα την κωνσταντινούπολη, άρα το μόνο έρεισμα της δυναστείας, τό οτι θα συνέχιζαν τους βυζαντινούς εγκαθιστώμενη στην κων/πολη, χανόταν. ωστόσο και τμήμα του λαού και όλη η ιεραρχία δεν το αντιλήφθηκε.
    -η κρατικοποίηση της εκκλησίας, όχι με την άτυπη βυζαντινή έννοια, αλλά σύμφωνα με την βίαιη βαυαρική αντίληψη, που κατέστησε δ.υ. τους παπάδες.
    -ο μαχητικός αθεϊσμός των κομμουνιστών του α’ μισού του 20ού αι., που δε σήκωνε μύγα στο σπαθί του και δε δέχονταν ούτε καν ως σύμμαχο την εκκλησία, αν αυτή πειθόταν ότι είναι περισσότερο χριστιανική η στήριξή της προς τους φτωχούς παρά προς τους λίγους. ως αντίδραση στον στρατευμένο αθεϊσμό οι ιεράρχες και οι περισσότεροι πιστοί συσπειρώθηκαν ακόμη περισσότερο σε ό,τι πιο αηδιαστικό πολιτικώς.

  22. Μία διόρθωση στον Γιάννη: Οι παπάδες έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι μόλις επί Γεωργίου Παπανδρέου, γύρω στα 1963. Μέχρι τότε ζούσαν από τον δίσκο, τα τυχερά και από την προσωπική τους εργασία (στα χωριά). Ο προπάπους μου που ήταν ιερέας και πέθανε το 1950 ποτέ δεν είχε υπάρξει δημόσιος υπάλληλος. Ζούσε από τις εισφορές των πιστών και από κάτι χτηματάκια που είχε στο νησί απ’ όπου καταγόταν και όπου ήταν και εφημέριος..
    Χαίρομαι πάντως που από κάποιον που προφανώς δεν ανήκει στον συντηρητικό χώρο αναγνωρίζονται οι ευθύνες ΚΑΙ των αριστερών για τη στάση που κράτησε το μεγαλύτερο μέρος του κλήρου έναντι της αριστεράς.

  23. @ Μιχάλης. Ο Σπύρος Καρατζαφέρης, ως συνήθως, απλουστεύει και γενικεύει. Μερικοί από αυτούς που εκθρονίστηκαν τότε ήταν αξιόλογοι και έντιμοι κληρικοί, απλά ήταν υπέργηροι, οπως ο Χαλκίδος Γρηγόριος. Άλλα ονόματα δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή.

    @Τσουκνίδα Δεν θέλω να ανοίξω εμφυλιοπολεμικές διαμάχες, απλά να θυμίσω ότι κανείς από τον δημοκρατικό συντηρητικό χώρο σήμερα δεν υποστηρίζει τις βόμβες ναπάλμ, ενώ και στη Δύση τότε, όπως θα θυμάσαι, ξεσηκώθηκε πάρα πολύς κόσμος.
    Αντίθετα, τα γκουλάγκ τα υποστηρίζουν και σήμερα ακόμα πολλοί του αριστερού χώρου, ως αναγκαία, ενώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η πρώτη επίσημη ρήξη με τη σοβιετική γραμμή στον αριστερό χώρο ήρθε μόλις στα 1968, με τη σοβιετική εισβολή στην Τσεχοσλοβακία. Και αυτή η ρήξη αφορούσε μειοψηφία στον αριστερό χώρο, το τότε ΚΚΕ εσ.μ όχι τον κύριο όγκο των κομμουνιστών. Είχε προηγηθεί η εξέγερση των εργατών στο Ανατολικό Βερολίνο το 1953 και η σοβιετική εισβολή στην Ουγγαρία το 1956, αλλά δεν είχαν σταθεί αρκετά αυτά να ξυπνήσουν την ελληνική αριστερά από τον (ηθελημένο) βαρύ σταλινικό της ύπνο.
    Αυτά φυσικά δεν δικαιολογούν την ταύτιση της ιεραρχίας με συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές, ειδικά μάλιστα όταν αφορούσαν σε θέματα καθαρά ανθρώπινα. Θα έλεγα ότι ακόμα και στις περιπτώσεις που το Κράτος δείχνει αιτιολογημένη αυστηρότητα, η Εκκλησία οφείλει να θυμάται ότι «το επιεικές ημών γνωσθήτω πάσιν ανθρώποις». Άρα, δεν μπορεί να υπερθεματίζει και επιπλέον είχε χρέος η ιεραρχία να αναλάβει ρόλο εθνικού συμφιλιωτή. Είπα όμως και πιο πάνω ότι αφ’ ενός το πλασάρισμα ενός ελληνοχριστιανικού ιδεολογήματος, αφ’ ετέρου η έλλειψη διορατικότητας στον ανώτερο κλήρο – μέχρι τώρα – είχαν ως αποτέλεσμα την ταύτισή του με την κρατική πολιτική.

  24. […] και χούντα Στο ιστολόγιο του το Μανιτάρι του βουνού, ξεκινώντας από τη διαπίστωση για τη φιλοδικτατορική […]

  25. Μάρκο, μακρειά από μένα ο νεοσταλινισμός.
    Απλά δεν μπορεί να σταθεί καν ως δικαιολογία το ότι οι αριστεροί ήταν μονόπλευροι.
    Η κριτικά αδελφική στάση στο κλείσιμο του άλλου είναι ιεραποστολή και όχι η προπαγάνδα..
    Όσο για το αν οι Κουμουνιστές ήταν το 45 γενικά επιθετικοί εναντίον της εκκλησίας , θα σου ανεβάσω σε λίγο, μόλις το βρω άρθρο του Ζαχαριάδη στον Ριζοσπάστη, που λέει ακριβώς τα αντίθετα.

  26. @ vloutis,

    όπως βλέπεις όντως είναι πολύ μεγάλο θέμα και εμείς απλά το ανοίγουμε

    @ Μάρκο Τ,

    να συμφωνήσω μαζί σου περίπου ως εξής: Εδώ μαχαιρώνονταν κυριολεκτικά οι τάσεις μεταξύ τους (βλέπε δολοφονημένα στελέχη Οκτωβριανής Επανάστασης και Γκουλάγκ) και θα κατανοούσαν οι κατά κανόνα πολιτικά ελεγχόμενοι Ιεράρχες της ελλαδικής εκκλησίας.

    Αυτό όμως δεν δικαιολογεί σε ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ το να πέφτουν οι πολλοί Ιεράρχες στην αγκαλιά του παλατιού και των εκπροσώπων του καπιταλισμού. Πρόκειται για εμφανή θεολογική έκπτωση στην καλύτερη περίπτωση.

    Εξαιρέσεις βεβαίως και υπήρχαν.

    @ Mιχάλης,

    σύντομα θα έχεις απάντηση ελπίζω. Θα το ψάξω δηλαδή.

    @ Τσουκνίδα,

    συμφωνώ στο 1ο σχόλιό σου…

    @ Γιάννης,

    το κακό είχε ξεκινήσει στην τσαρική Ρωσία. Αυτό το είχαν καταγγείλει λαϊκοί και μοναχοί και λαϊκοί κληρικοί. Ποιοί τους άκουγαν; και αυτοί και οι δικοί μας αποφάσισαν να παίξουν με την πυγμή του κράτους κατά κανόνα στην ιεραρχία.
    Έπαιξαν και έχασαν…

    @ Μάρκο Τ,

    θέλει μια διασταύρωση για το πότε οι κληρικοί έγινα Δημ. Υπάλληλοι…

    @ Τσουκνίδα,

    ε καλά πάλι τις εξαιρέσεις πας να παίξεις και εσύ. Ναι το έχω διαβάσει το κείμενο του Ζαχαριάδη, ναι ο παπα Ανυπόμονος ήταν δίπλα στον Άρη, ναι υπήρχαν Μητροπολίτες στο ΕΑΜ, ναι πολλοί λαϊκοί κληρικοί, αλλά ο αθεϊσμός του ΚΚΕ ήταν και είναι κυρίαρχος.

    Δέστε πρόσφατο κείμενο του ΠΑΜΕ εκπαιδευτικών για τα Θρησκευτικά:

    1) ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ 2008, http://www.esakdee.org/2008/8/relig.php?id=1249

    2) ΠΑΜΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
    ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, σελ. 19, Πέμπτη 18 Σεπτέμβρη 2008
    http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=4725712&publDate=18/9/2008

  27. Ενδιαφέρουσα πλέον η συζήτηση, καθώς διαφαίνεται πλέον και η δική μας θεώρηση απέναντι σε αυτές τις περιόδους και τη στάση της Εκκλησίας («επίσημης» και «λαϊκής»), όπως και η προσπάθεια να ερμηνεύσουμε και να αιτιολογήσουμε στάσεις και αντιλήψεις. Ο σκληρός πυρήνας της συζήτησης, ωστόσο, είναι ακριβώς οι σχέσεις της (θεσμικής) Εκκλησίας με την Εξουσία (κάθε μορφής και επιπέδου) και σε κάθε εποχή. Και σαφώς υπήρχαν ιερείς και λαϊκοί, οι οποίοι έδειξαν αντιστασιακό πνεύμα, στάση και ανάπτυξαν δράση, αλλά ήταν (και είναι) ένα μικρό ποσοστό. Θα πρέπει να δούμε κάποτε γιατί οι υπόλοιποι συμπορεύτηκαν, σιώπησαν, αδιαφόρησαν, ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν.

    (Σχετικά με το κείμενο του Ν. Ζαχαριάδη με τίτλο «Ορθοδοξία» [Ριζοσπάστης 9.9.1945], είναι γραμμένο μέσα σε συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, με συγκεκριμένη απεύθυνση και σαφέστατο πολιτικό – ιδεολογικό υπόβαθρο. Ο καθείς μπορεί να το διαβάσει όπως θέλει βέβαια….βλ. http://www.phys.uoa.gr/~nektar/history/3contemporary/nikos_zachariades_orthodoxia.htm%5D

  28. Εντάξει ο σκληρός κομματικός πυρήνας του ΚΚΕ, ήταν και είναι αθεϊστικός… αλλά δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για όλο το ΚΚΕ, αλλά πολύ περισσότερο για την αριστερά γενικά. Αν δεν κάνω λάθος, το αστυνομικό κράτος δεν κυνηγούσε μόνο το ΚΚΕ, αλλά και τους «συνοδοιπόρους», με ότι συνεπαγόταν αυτό.
    Όσον αφορά το σήμερα, είπα, μακρειά από μένα ο νεοσταλινισμός (και μάλιστα σαν προσπάθεια αναβίωσης της πρώτης περιόδου του, γιατί ο Στάλιν, ως γνωστό έπαιξε μεταπολεμικά και με την Εκκλησία..).
    Ωστόσο, το άρθρο του Ζαχαριάδη -μιλάμε για τον Γ.Γ. του ΚΚΕ- έχει τη σημασία του γιατί συμπίπτει με την αρχή περίπου του εμφυλίου. Είναι αν θέλετε αντεπιχείρημα ότι το ΚΚΕ κυνηγούσε γενικά και αόριστα την Εκκλησία. ο Ζαχαριάδης στο άρθορ του παραδέχεται ότι η Ορθοδοξία δεν υπήρξε συλλήβδην παράγοντας αντίδρασης ανάμεσα στους λαούς της βαλκανικής, αλλά όσον αφορά ένα μεγάλο μέρος της και παράγοντας «λαϊκής ενότητας»
    (Ζαχαριάδης Νίκος , «Η Ορθοδοξία» , Ριζοσπάστης 9, 9,1945- Αναδημοσίευση στο περιοδικό «Άρδην» τ. 27, Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2000, σ. 8-9.)
    Άλλο, αν σε έναν θεωρητικό επίπεδο πρεσβεύει τον αθεϊσμό.
    Αλλά όπως έλεγε και ο ίδιος ο Ψαρουδάκης, αυτός ο αθεϊσμός είναι καλύτερος γιατί λέγεται λεβέντικα και κατάμουτρα, όχι σαν τον αθεϊσμό του Κεφαλαίου που είναι υποχθόνιος..
    Και τέτοιους αντιπάλους ίσως και να τους χρειάζεται η Εκκλησία και όχι φίλους σαν τους ρήαλ εστέϊτερς που κατακλύζουν και σήμερα τα μοναστήρια..

  29. Μα ακριβώς γι αυτό έχει τη σημασία του Γρηγόρη (το αρθρο του Ζαχαριάδη) για τη συζήτησή μας, γιατί γράφεται μέσα στο συγκεκριμένο ιστορικό πλάισιο για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της τακτικής πολιτικής του ΚΚΕ. Δεν ήταν δα και σε τέτοια μεγάλη άμυνα η θεσμική εκκλησία που να γίνει τέτιοις βραχίονας του κράτους και του παρακράτους.
    Και ο στόχος δεν είναι να κυνηγήσουμε φαντάσματα ή να βγάλουμε σκελετούς. Ο στόχος είναι να ξεφύγει η εκκήσία ως οργανισμός από τα βαρίδια αυτής της εποχής που υπάρχουν ακόμα.
    Όσο για το ότι υπάρχουν σκελετοί και σε άλλων ντουλάπες, γιαυτό λέω μακρειά από μένα ο νεοσταλινισμός..

  30. να πω την αλήθεια μου,πιο «ορθόδοξη»,στην πρακτική της, μού φαίνεται η Παπαρρήγα κι ας δηλώνει άθεη ,από κάτι γκόλντεν μπόυς που φέρουν και βαρύγδουπους εκκλησιαστικούς τίτλους όπως ο Mr Interamerican ή ο κος άρχων Μέγας Λογοθέτης μετά της συμβίας του.

  31. Θεωρω (θεολογικα μιλώντας) πως οι 12 εγκαθετοι Μητροπολιτες έπρεπε να παραμεινουν στις θεσεις τους είτε τους επέβαλε η Χουντα είτε ο… Σταλιν.

    Διοτι απο την στιγμη που εγιναν χειροτονιες είτε δεχομαστε πως ο Θεος τις αποδεχτηκε είτε ΟΛΑ τα μυστηρια τα οποια τελουσαν ως μητροπολιτες ήταν άκυρα τοσα χρονια.

    ΑΝ ο Θεος ειχε θελησει διαφορετικα και εαν εμεις είμασταν καλυτεροι, ουτε Χουντα θα είχε γινει ουτε τίποτα. Επομενως η Χουντα έγινε Θεου επιτρεποντος και οι χειροτονιες των Μητροπολιτων επίσης. Να μην πουμε και Θεου ΘΕΛΟΝΤΟΣ ακομα ακομα.

    Γιατι αν θα πρεπει να συγκρινουμε τους δώδεκα με άλλους ΑΘΛΙΟΤΑΤΟΥΣ που υποτιθεται πως εξελεγησαν δημοκρατικα σε περιοδους δημοκρατικης διακυβερνησης της χωρας οι 12 θα βγουν Άγιοι.

    Διοτι έτσι και αλλιως οι Μητροπολιτες ΔΕΝ εκλεγονται δημοκρατικα αλλα με σκοτεινες διεργασίες παζαριων, φατριων, ανταλαγων, συμφεροντων, σκανδαλων κλπ.

    Να τολμησω δε να πω πως στην τελικη αναλυση η άνωθεν «εκλογη» ενος Αρχιερέως με στρεβλα έστω ιδεολογικα παντως κινητρα είναι καθαρότερη από διεργασιες που «εξελεξαν» τον Αττικης Παντελεήμονα και τον Θεόκλητο, τον κωλητό του Χριστόδουλου;

  32. Περι του θέματος της Αθεϊας της αριστεράς έχω την αίσθηση πως μετά την διάσπαση του ΚΚΕ κάπως ξεχωρισαν τα πραγματα. Ο σκληρος πυρήνας των αθέων, ή μάλλον τον ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ αντιχριστιανών, ανθελλήνων και αντιπατριωτών έχει διοχετευθεί προς τον σκληρο πυρηνα της ιντελιγκενσιας του ΣΥΡΙΖΑ ενώ η λαϊκη αριστερα του ΚΚΕ, είτε θρησκευει διακριτικα είτε φανερα, είτε απλα διαχωριζει την θεση της ως προς την Εκκλησια χωρις να γινεται επιθετικη.

    Παλιοτερα που αυτα τα κομματα ηταν ένα δεν μπορουσε κανεις να τα διαφοροποιήσει με βαση τις εσωτερικες ιδεολογικες τάσεις. Όμως αν δουμε σημερα ποιο αριστερο κομμα βαλει με μανια κατα της πιστης, κατα της θρησκειας, κατα της εκκλησιας, κατα των εθνικων συμβολων, κατα της ιστοριας μας, κατα της ίδιας μας της χωρας στο Μακεδονικο και αλλα μειζονα θεματα και ποιο αριστερο πέρνει καθαρα εθνικες θεσεις ή τουλαχιστον κραταει τις αποστασεις του, για μενα είναι σαφες πως το ΚΚΕ μετα το ξεκαθαρισμα δεν ειναι ουτε στην θεωρία και ακομα λιγοτερο στην πραξη ενα αντιχριστιανικο κομμα.

  33. Δεν μπορώ σε καμία περίπτωση να δεχτώ ότι το ΚΚΕ, κόμμα και επίσημα νεοσταλινικό (δείτε τις συζητήσεις και την κυρίαρχη τάση αυτές τις μέρες στο συνέδριό του) ΔΕΝ είναι αντιχριστιανικό. Είναι 100% αντιχριστιανικό, και στη θεωρία (πρεσβεύει έναν εγκοσμιοκρατικό μεσσιανισμό, επιβεβλημενο μάλιστα διά της βίας) και στην πράξη. Απλά, δεν είναι επιθετικά αντιχριστιανικό, για τους δικούς του λόγους σκοπιμότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι επιθετικά αντιχριστιανικός. Δηλαδή, το ΚΚΕ λέει: Είμαστε άθεοι, από κει και πέρα δεν σας πειράζουμε, μπορεί η Εκκλησία να πρεσβεύει ό,τι θέλει φτάνει να είναι χωρισμένη από το κράτος. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει: Είμαστε άθεοι, θέλουμε όχι μόνο τον χωρισμό Εκκλησίας – Κράτους αλλά την εξαφάνιση της Εκκλησίας και επιπλέον η Εκκλησία θα πρέπει να λέει αυτά που θεωρούμε εμείς ότι πρέπει να λέει.

    Και μια και είχα γράψει πιο πάνω για την έλλειψη διορατικότητας εκ μέρους των ιεραρχών, είδατε αυτές τις μέρες κανέναν ιεράρχη να κάνει καμιά δήλωση με αφορμή την απεργία πείνας των κρατουμένων ή να πάει σε φυλακή; Πόσο μεριμνά η δικη μου μητρόπολη εδώ, η Νικαίας, για τις φυλακές Κορυδαλλού; Τα Πολυτεχνεία είναι γύρω μας, κάθε μέρα, και τα τραίνα περνούν και τα χάνουμε…

  34. @manitaritoubounou
    Εξαίρετος και ταύτη την φορά… Δεν γνώριζα αρκετά από αυτά που αναφέρθηκαν, αλλά και από τους λοιπούς φίλους. Αν και έχω διαβάση πολλά περί του θέματος, αφού ανέσυρα από την …..λήθη των αποθηκών παλαιών βιβλιοπωλείων το δυσεύρετο βιβλίο του Ν.Ψαρουδάκη(εκδ.»Μήνυμα», νομίζω) που περιλαμβάνει έκείνα τα απίστευτης παρρησίας και «πυρίκαυστης» νηφαλιότητας άρθρα του στην «Χ» με τίτλο «Να πέσει η τυραννία»… Αλλά και άλλα του ιδίου…

    Επειδή σκοπεύω να τοποθετηθώ εν συνόψει σε ένα κείμενο που επεξεργάζομαι τώρα, θα αρκεσθώ σε ολίγες επισημάνσεις.
    Α) Είχα δη παλαιότερα -παρεμπιπτόντως ήταν- στην παρουσίασι του γνωστού βιβλίου κάποιου νεοφιλελεύθερου θεϊστή ρέκτη «Μάστιγα του Θεού» σε κεντρικό βιβλιοπωλείο της Θεσ’νίκης(Μαλλιάρης), τον γνωστό πολιτευτή Ν.Μπίστη να μιλάη για κάποιον ιερωμένο που έμπαινε σε κάποια κατάληψη, Νομικής ή Πολυτεχνείου, με διάφορα εφόδια προς τους καταληψίες!!Ήταν ο Αναστάσιος, με βάσι τον ομιλητή…
    β. Λέει το ΠΑΜΕ εκπαιδευτικών : «το μάθημα των θρησκευτικών και οι τελετουργίες καλλιεργούν τη μαζική κουλτούρα υποταγής στην παντοδυναμία του Θεού, και κατά συνέπεια στην εξουσία του οικονομικά ισχυρού και στο σύστημα.»
    Ειλικρινά, έχω σκεφτή να λάβω ένα από αυτά τα εξοργιστικής αμάθειας κείμενα και να τα ΑΝΑΙΡΈΣΩ ΣΗΜΕΊΟ ΠΡΟΣ ΣΗΜΕΊΟ, με βάσι τους λόγους και τα έργα των Πατέρων… Αλλά, πέραν τούτου, βλέπουμε πόσο δίκαιο έχουν όσοι λένε, πως πρέπει ΕΠΙΤΈΛΟΥΣ χριστιανοί αγωνιστές, όπως ο Άγ. Ιωάννης ο Ελεήμων, για τον οποίο θα μιλήσω οσονούπω, να πάρουν στα χέρια τους τον αγώνα για την κοινωνική δικαιοσύνη/ισότητα κτο, δικαιώνοντας και το Κυριακό:
    «Μακάριοι οι δειδιωγμένοι ένεκεν κοινωνικής δικαιοσύνης. Και να δείξουν πως η Ορθοδοξία είναι μαστίγιο της πλουτοκρατίας και όχι …..όπιο του λαού, κατά τον «young Marx».
    γ. Επισημαίνω, τέλος, ότι ο Παπαδόπουλος είχε αιτηθή αποπομπή τριών, αν θυμάμαι ακριβώς, «μητροπολιτών» λόγω ……»φιλοαριστερισμού»!!! Ο ανεκδιήγητων ΘΈΣΕΩΝ εκείνος Ιερώνυμος Κοτσώνης δεν υπέκυψε, όχι ότι είναι …..αρκετό, βέβαια, αυτό…
    δ. Πρέπει να θυμηθούμε πότε, πώς και ΑΠΌ ΠΟΙΟΥΣ έγινε η πρώτη-πρώτη αντιδιδακτορική πορεία… Όποιος ξέρει, ας μας το πη… Σκοπεύω να αναφερθώ κ σε αυτό…

  35. Υ.Γ. Επειδή κατά λάθος πάτησα την δημοσίευσι προώρως,
    διορθώνω, ότι το Κυριακό ρήμα είναι, βέβαια:
    «Μακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης», της «επί του όρους ομιλίας», φυσικά.

    Αλλά, παρά τα όσα ονειρεύονται οι σκολαστικοηθικιστές «αντικομμουνιστές» μαζί με κάποιους μαρξιστές-λενινιστές, οι Πατέρες ερμηνεύουν, ότι μιλάμε ΚΑΙ περί κοινωνικής δικαιοσύνης και, βεβαίως, μέχρις σωματικού θανάτου «επιστασίας αδικουμένων»……

    Δεύτερον, το σωστο είναι, εννοείται,……» αντιδικτατορική πορεία». Είναι καλό να θυμηθούμε εδώ και τις συνθήκες «παύσης» της από τους χουντικούς επιβολείς της «τάξης»…

    Αυτά και ευχαριστώ για την προσοχή και την ανοχή… : )

  36. Ξέρω μόνον Ελληνικά, οπότε δεν ξέρω αν μπορώ να καταθέσω την γνώμη μου.Ένας απο τους φίλους του φωτογράφου.υιος+ασωτος.Γειά και χαρά.

  37. @ Τheoprovlitos
    Η θεωρία του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού που πρεσβεύει το Κ.Κ. είναι από μόνη της αντιχριστιανική και αθεϊστική και δεν χρειάζεται να υπάρξει ειδική διακήρυξη ενάντια στη Θρησκεία από μέρου του Κ.Κ. .Συμφωνείς ή όχι?

  38. @ γρηγόρης στ.,

    πράγματι η διαπλοκή θεσμικής εκκλησίας και εξουσίας, ειδικά όταν η 2η είναι πια «αλλού» και απλά εκμεταλλεύεται πολιτικά την ιστορική εκκλησία (θεσμική και λαϊκή) είναι όντως ένας βασικός πυλώνας της ερμηνείας, χωρίς βέβαια να αρκεί για την δικαιολόγηση του ιστορικού «σκανδάλου».

    Ευχαριστούμε για τη ζεύξη.

    @ tsouknida,

    συμφωνώ ότι αυτός αθεϊσμός είναι πιο «λεβέντικος» από τον υπαρκτό πρακτικό (και θεωρητικό σήμερα) του καπιταλισμού.

    @ Misha,

    ..ακριβώς…

    @ Theoprovlitos,

    δεν είμαι βέβαιος ότι είναι πλήρως ορθό και αυτό, παρ’ ότι έχει μια βάση.

    Μη ξεχνάς ότι όσοι αποδέχτηκαν την νέα εκκλησιαστική κατάσταση παρέμειναν στις επισκοπικές θέσεις τους. Ακόμη όταν αργότερα ο νυν Κιλκισίου Απόστολος (ένας από τους 12 ως Ζακύνθου) αποδέχτηκε την κατάσταση και πήερ (νέα) Μητρόπολη.

    Όσον αφορά το αθεϊσμό δεν μπορώ να ξεχωρίσω τα δυο κόμματα. Ούτε και με ενδιαφέρει αυτό κατ΄αρχήν.

    @ Μάρκο Τ,

    προσωπικά δεν αποδέχομαι την λογική του «αντιχριστιανικού» κόμματος έτσι γενικά και αόριστα. π.χ. πως χωράει η Κανέλλη σήμερα στο ΚΚΕ και πολλά κατώτερα στελέχη του ΚΚΕ ή πολλοί χριστιανοί που είναι στο ΣΥΡΙΖΑ; Αντίστροφα οι παγανιστές που είναι στο ΛΑΟΣ ή οι αθεϊστές σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είναι λιγότερο ακίνδυνοι;

    Αντίστροφα υπάρχουν αθεϊστές «καλής θέλησης» που ψάχνονται μέσω της «καλής αθεΐας» και πολλοί χριστιανοί με ράσα άστα να πάνε.

    Όταν τίθενται απόλυτα, αποτελούν μανιχαϊσμούς κατά την ταπεινή γνώμη μου.

    @ φιλαλήθης,

    ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Να περιμένω νέα συνεργασία δηλαδή;

    Καλές οι παρατηρήσεις σου. Συμπληρώνουν το παζλ!

    @ sonprodigal,

    νάσαι καλά, παρότι δεν κατάλαβα τι θέλεις να πει με το «…Ξέρω μόνον Ελληνικά, οπότε δεν ξέρω αν μπορώ να καταθέσω την γνώμη μου…»

    @ Mιχάλης,

    δεν συμφωνώ με τον τρόπο που το θέτεις. Οι πατέρες στην εποχή του γνωστικισμού, ελληνισμού κλπ έκαναν ερανισμούς από τη φιλοσοφία τους και άνοιξαν δρόμους ως .. μέλισσες.

    Φυσικά μπορούν να φανούν και στηλιτευθούν άξονες που είναι μη χριστιανικοί, αλλά κυρίως μέσω της υπέρβασης και όχι της αντιπαράθεσης.

  39. λάβετε υπόψη σας ότι στην προεπαναστατική Ρωσία, η εκκλησιαστικη διοικητική δομή είχε μεταμορφωθεί σε φεουδαρχικό οργανισμό που εκμεταλλευόταν τους φτωχούς και γεννούσε «Ρασπούτιν», ευρισκόμενη σε αγαστή συνεργασία με το διεφθαρμένο Κρεμλίνο.

    στις μέρες μας, ποια είναι πιο «χριστιανική» κοινωνία;

    η, υπό σκληρό εμπάργκο, Κούβα του Φιντέλ και του Τσέ με την εξασφαλισμένη περίθαλψη, εκπαίδευση, τροφή για όλους (ίσως φτωχικά και περιορισμένα αλλά εξίσου για όλους), με ανύπαρκτη εγκληματικότητα και ρύπανση ή μια δυτική τερατούπολη σαν την Ν. Υορκη ή και την Αθήνα με τους εκατομμύρια «κολασμένους» του νέφους, του κυκλοφοριακού και των σκανδάλων;

    εκτός αν έχουμε διαστραφεί τόσο πολύ ωστε να θεωρούμε αβίωτη μια ζωή που δεν εκτυλίσσεται μέσα σε λόμπυ ξενοδοχείων ή μπροστά σε βιτρίνες καταστημάτων και σούπερ μάρκετ.

  40. Εγώ δεν είπα ότι υπάρχουν κόμματα χριστιανικά. Υπάρχουν ωστόσο κόμματα που από το ίδιο τους το καταστατικό είναι αντιχριστιανικά (το ΚΚΕ για παράδειγμα, όταν βασίζεται στο ψευδο-επιστημονικό δόγμα του «ιστορικού υλισμού»). Το αν η Κανέλλη είναι στο ΚΚΕ ή ο ά ή ο β΄ Χριστιανός, αυτό είναι δικές τους, προσωπικές αντιφάσεις και δεν είμαι αρμόδιος για να τις απάντήσω. Η ίδια η Παπαπαρρήγα, ερωτηθείσα, είπε ότι το ΚΚΕ πρεσβεύει επίσημα τον ιστορικό υλισμό. Τα συμπεράσματα δικά σας…Δεν μπορούμε να καταφεύγουμε σε σοφιστείες για να παρουσιάσουμε την Ορθοδοξία ότι χωράει τα πάντα.
    Ο ΣΥΡΙΖΑ ναι μεν δεν είναι επίσημα το ίδιο αντιχριστιανικός με το ΚΚΕ, όμως στην πρακτική του είναι επιθετικά αντιχριστιανικός, Το χειρότερο: Υποδεικνύει διαρκώς στην Εκκλησία τί πρέπει να λέει και τί πρέπει να πιστεύει. Δηλαδή, επιδιώκει τη δημιουργία μίας «Ζώσας Εκκλησίας», ενός πολιτικώς ορθού ψευδο-εκκλησιαστικού μορφώματος, όπως ακριβώς είχε πράξει ο Λένιν, ως όχημα για την άλωση και την τελική εξαφάνιση της Εκκλησίας.

    Από την άλλη, υπάρχουν κόμματα που δεν είναι αντιχριστιανικά από το καταστατικό τους, έχουν όμως αντιχριστιανική πρακτική ή έχουν στελέχη που μόνο χριστιανικές αρχές δεν έχουν. Για παράδειγμα, οι κρυπτο-παγανιστές του ΛΑΟΣ. Και φυσικά, αντιχριστιανικές πρακτικές και στελέχη με αντιχριστιανικό πνεύμα ή πράξη μπορεί κανείς να βρει και στα 2 μεγάλα κόμματα εξουσίας. Επί τη ευκαιρία: είδα χτες το φιλμ Il Divo, για τη ζωή του «χριστιανικότατου» Τζούλιο Αντρεόττι (καταπληκτική ταινία, η καλύτερη βιογραφική ταινία των τελευταίων ετών, να τη δείτε!).

    Με τα συμπεράσματα του Misha για Κούβα, δεν συμφωνώ. Υπάρχει αντιπολίτευση στην Κούβα; Πολιτικοί κρατούμενοι πάντως υπάρχουν. Είναι κληρονομική η εξουσία στην Κούβα; Φαίνεται πως ναι. Πώς είναι βέβαιος πως δεν υπάρχει μόλυνση περιβάλλοντος; Και πολλά τα ερωτήματα ακόμα. Και οι ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες ειναι διαφορετικές στη Λατινική Αμερική. Δεν μπορεί να γίνει εξαγωγή «πρότυπων καθεστώτων».

    Με τα παραπάνω, θέλω να τονίσω ότι χρέος της ποιμαίνουσας (ή μήπως μόνο «διοικούσας»;) Εκκλησίας σήμερα είναι να καταλάβει ότι δεν μπορεί να ταυτίζεται με το α΄ ή το β΄ ιδεολογικό σχήμα. Ο μακαρίτης ο Χριστόδουλος είχε σε μεγάλο βαθμό ταυτιστεί με μία πολιτική ιδεολογία που περιείχε εθνικισμό, λαϊκισμό και μπόλικο «ελληνοχριστιανισμό». Θα έλεγα ότι ήταν η ιδεολογία της «λαϊκής δεξιάς», που έχει απήχηση και πέρα των ορίων της συντηρητικής παράταξης. Χρειάζεται μία περισσότερο θεολογική επεξεργασία, ας το πω έτσι, των διαφόρων ιδεολογικο-πολιτικών ρευμάτων που κατά καιρούς εμφανίζονται και, κυρίως, να καταλάβουμε, οι ποιμένες μας και εμείς, πως λύση δεν μπορεί να δώσει το α΄ ή το β΄ σύστημα. Διαφορετικά, η Εκκλησία θα ταυτιστεί με εγκοσμιοκρατικά κατά βάση ιδεολογήματα, είτε αυτά είναι δεξιάς απόκλισης (βλ. Αλέξανδρος Τσιριντάνης στα καθ΄ημάς ή το Opus Dei στον ρ/καθολικό χώρο), είτε αριστερής (βλ. «Ζώσα Εκκλησία» στον Ορθόδοξο χώρο ή «θεολογία της απελευθέρωσης» στη Λατινική Αμερική και κάποια δυτικοευρωπαϊκά αντίστοιχά τους). Προσωπικά, παρά τον μεγάλο σεβασμό που είχα στο πρόσωπο του Νίκου Ψαρουδάκη, για την παρρησία του, το γνήσιο χριστιανικό του πνεύμα και τους αγώνες του, ούτε το εγχείρημα της «Χριστιανικής Δημοκρατίας» δεν με έπειθε, ακριβώς γιατί δεν πιστεύω σε «χριστιανικά κόμματα». Είμαι πολύ απαισιόδοξος στο ζήτημα αυτό (ή μήπως πολύ ρεαλιστής;).

    Συγγνώμη αν σας κούρασα, αλλά το θέμα είναι τεράστιο.

  41. Αυτό που ήθελα εγώ να καταθέσω, επειδή τέθηκε (κυρίως από τον Μάρκο Τ.) ήταν ότι την εποχή που ξεκινούσε ο εμφύλιος και πολύ περισσότερο αργότερα, δεν ήταν βάσιμος- ακόμα και ιστορικά- λόγος ο λεγόμενος «αθεϊσμός της αριστεράς» για την στάση που κράτησε η επίσημη εκκλησία.
    Τα βαθύτερα αίτια που την οδήγησαν σε αυτή τη στάση, είναι και αυτά που ακόμα σήμερα την τυρανούν και τα οποία και ο ίδιος ο Μάρκο Τ. τα θίγει ακροθιγώς.

    Απο κει και πέρα η αναφορά στον σημερινό αθεϊσμό τμημάτων της αριστεράς είναι εκτός θέματος.
    Κανείς σοβαρός μελετητής δεν μπορεί να αρνηθεί την αναζωπύρωση ενός φουνταμενταλιστικού αθεϊσμού.
    Για τα αίτια αυτού του φαινομένου, πρέπει να γίνει άλλη συζήτηση.
    Ελπίζω ότι το αεικίνητο Μανιτάρι θα την προκαλέσει.
    Πάντως, κανείς δεν μπορεί να πει ότι και το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτικοί φορείς ανήκουν στον χώρο του φουντεμενταλιστικού αθεϊσμού.
    Άλλο, αν έχουν κάποια τέτοια άτομα ως μέλη τους και επειδή όλοι οι φουνταμενταλιστές είναι και φωνακλάδες δημιουργούν αίσθηση και συχνά θέματα, σαν την πάρα πολύ άτυχη δήλωση του ΠΑΜΕ εκπαιδευτικών για το μάθημα των θρησκευτικών, που ξάφνιασε ακόμα και πολλά μέλη του.
    Τέτοιους φουνταμενταλιστές, έχει και η Κεντροδεξιά (βλέπε π.χ. αρκετούς Νεοφιλέλευθερους ), αλλά και το ΠΑΣΟΚ, τα οποία κόμματα, επειδή ακριβώς είναι καθεστωτικά και θέλουν την χείρα βοηθείας δεσποτάδων και οργανώσεων φροντίζουν να μην πολυακούγονται τέτοιες φωνές.
    Να σημειώσω όμως ότι άλλο ο φουντεμανταλιστικός αθεϊσμός και άλλο ο θεωρητικός.
    Πως να το κάνουμε αδέλφια, δεν θα είναι όλοι μαζί μας..
    Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και σε όλα απέναντι.
    (Αυτή η συναισθηματική προσμονή να είναι όλοι μαζί μας, είναι κατάλοιπο του καθεστωτικού χριστιανισμού. Τι καλά, ο καθεστωτικός χριστιανισμός ξεψύχησε!)
    Επίσης, δεν σημαίνει ότι όποιος ασκεί κριτική στην επίσημη Εκκλησία, είναι άθεος ή εχθρός της.
    Δηλαδή να μην μιλήσει κανείς, όταν κάποιοι μεταχειρίζονται μεσαιωνικά σχήματα για αβγατίζουν χρηματικά, αλλά και πολιτικοκοινωνικά κεφάλαια;
    Επίσης, τι πράγμα είναι αυτό, ότι όποιος έχει επηρεαστεί από τον ιστορικό υλισμό, είναι εχθρός της Εκκλησίας;
    Δηλαδή δεν υπάρχουν κοινωνικές τάξεις;
    Δεν υπάρχει κίνηση της ιστορίας;
    (Άσε που ο ίδιος ο ιστορικός υλισμός έχει σήμερα δεκάδες σχολές…)

  42. Πάντως να συμφωνήσω κι εγώ, ότι η Εκκλησία όπως δεν μπορεί να είναι Opus Dei δεν μπορεί να είναι μόνο «θεολογία της απελευθέρωσης». Η Εκκλησία πρέπει να είναι πάνω από όλα συνύπαρξη και διάλογος..

  43. Αγαπητό Μανιτάρι
    Δεν είναι όλα μαύρο ή άσπρο, δυστυχώς πολλά πράγματα στην ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ζωή είναι αποχρώσεις του γκρι. Εδώ η απόχρωση μάλλον πάει προς το μαύρο. Ακόμη και προσωπικότητες για τις οποίες εσύ δικαιώνεις ή σχολιαστές σου αγιοποιούν είχαν αρκετά μελανά σημεία στην ζωή τους. Πχ ο Κορινθίας Παντελεήμων είχε μεν αντιχουντική δράση η διαθήκη του όμως δείχνει ότι ήταν μακρυά ή δεν αγάπησε το ποίμνιο του, Ο Πειραιώς Χρυσόστομος ήταν αντιχουντικός αλλά κανονικά εθεωρείτο λαθρεπιβάτης στην Μητρόπολη του και μάλιστα είχε δικαστεί από τα ποινικά δικαστήρια για παρακώλυση εργασιών της Συνόδου της Ιεραρχίας που θα ασχολιόταν με το μεταθετό. Δεν νομίζω ότι οι συνεργάτες της χούντας αρχιερείς που απετέλεσαν το έκτακτο ιεροδικείο ήταν ότι το καλύτερο ή είχαν την έξωθεν καλή μαρτυρία,πχ ο Πρεβέζης ήταν ο ιππαστί επιβήτωρ της παπαδιάς κλπ. Επειδή έζησα την εποχή της χούντας ως νεαρός φοιτητής θα έλεγα ότι οι μετρόυμενες στα δάκτυλα της μιας χειρός εξαιρέσεις δεν απαλλάσσουν την εκκλησία και δεν εννοώ την διοικούσα μόνο αλλά το σχεδόν το σύνολο της ( ή αυτό που φαινόταν ως σύνολο της) από φιλοχουντισμό

  44. «Tην εποχή που ξεκινούσε ο εμφύλιος και πολύ περισσότερο αργότερα, δεν ήταν βάσιμος- ακόμα και ιστορικά- λόγος ο λεγόμενος “αθεϊσμός της αριστεράς” για την στάση που κράτησε η επίσημη εκκλησία» (Tsouknida).
    Αν κατάλαβα καλά, αναρωτιέμαι: Δεν υπήρξε μεταξύ 1917 και δεκαετίας ’40 κανένας διωγμός της εκκλησίας στην Ρωσία, δεν έκλεισαν εκκλησίες, δεν εξαφανίστηκαν όλα τα μοναστήρια μέχρι τα μέσα του 1920, δεν πέθαναν χιλιάδες πιστοί κληρικοί και λαϊκοί στα γκουλάγκ και στις φυλακές; Δεν ήταν γνωστά αυτά στην Ελλάδα του 1940; Αν μη τι άλλο, επειδή δεν μου αρέσει να μιλάω στον αέρα, μπορεί κανείς να διαβάσει το εκτενές άρθρο στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, λήμμα «Ρωσία», γραμμένο στα μέσα της δεκαετίας του 1930 από έναν καλό γνώστη του θέματος, τον Θεοφύλακτο Παπακωνσταντίνου (πολύ αργότερα μεταπήδησε στη δεξιά, τότε ακόμα ήταν αριστερός και διαφαίνεται αυτό και στο κείμενό του). Δεν μιλάει ανοιχτά για διωγμούς, λόγω ιδεολογίας του, λέει όμως καθαρά ότι απώτερος στόχος του σοβιετικού καθεστώτος είναι η εξαφάνιση της Εκκλησίας. Άυτά σε ένα υψηλού επιπέδου εκλαϊκευτικό έργο του μεσοπολέμου όπως η ΜΕΕ.

    Νομιζω ότι όσοι χριστιανοί ανήκουν στην μαρξιστική αριστερά καλό θα ήταν να δουν τα πράγματα με βλέμμα περισσότερο κριτικό, ειδικά όσα αφορούν στην στάση της μαρξιστικής αριστεράς μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα έναντι του Χριστιανισμού. Όσο εξακολουθούν οι εν Ελλάδι αριστεροί να αρνούνται να παραδεχτούν τα αυτονόητα (δηλαδή τον αθεϊσμό της τότε αριστεράς και τον απηνή διωγμό των Χριστιανών στη Σοβιετική Ένωση), δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος.
    Και για να μην φανώ απόλυτος, να διευκρινίσω ότι έχω επίγνωση του ότι ο αθεϊσμός αυτός στην ελληνική αριστερά δεν έπαιρνε πάντα μαχητική μορφή: Θα αναφέρω ως παράδειγμα τον μεγάλο βυζαντινολόγο καθηγητή Δ. Πάλλα, γόνο ιερατικής οικογένειας πολλών γενεών από τη Σαλαμίνα. Ο Πάλλας, όπως λέει ο ίδιος σε κείμενά του που δημοσιέυθηκαν πρόσφατα, είχε χάσει την χριστιανική του πίστη, ποτέ όμως δεν στράφηκε κατά της Εκκλησίας. Και υπάρχουν και άλλες ανάλογες περιπτώσεις. Όμως, η ολοκληρωτικού χαρακτήρα ιδεολογία του ΚΚΕ ήταν σαφώς αντίθετη προς την χριστιανική κοσμοθεωρία. Δύο κοσμοθεωρίες με χαρακτήρα απόλυτο και αποκλειστικό δεν είναι δυνατόν να συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο. Δεν το λέω δεοντολογικά, αλλά πραγματιστικά.

    Δεν ισχυρίζομαι ότι όποιος είναι επηρεασμένος στην πολιτική του σκέψη από τον ιστορικό υλισμό είναι κατά της Εκκλησίας. Άλλο «επηρεασμός» και άλλο παραδοχή του ιστορικού υλισμού ως οιονεί δόγμα, δήθεν χαρακτήρα επιστημονικού, όπως κάνει η παραδοσιακή αριστερά τύπου ΚΚΕ (πολυ καλό επί τη ευκαιρία το βιβλιαράκι του George Steiner, «Η νοσταλγία του απολύτου»). Φυσικά, υπάρχουν θεμελιώδεις αντιφάσεις μεταξύ της παραδοχής του ιστορικού υλισμού και της παραδοχής της χριστιανικής κοσμοθεωρίας, αλλά, τέλος πάντων, αυτό δεν με αφορά προσωπικά, γιατί κατατάσσω πολιτικά τον εαυτό μου στον φιλελεύθερο συντηρητικό χώρο, περίπου στην παράδοση του Alexis de Tocqueville.

  45. «Οι μετρόυμενες στα δάκτυλα της μιας χειρός εξαιρέσεις δεν απαλλάσσουν την εκκλησία και δεν εννοώ την διοικούσα μόνο αλλά το σχεδόν το σύνολο της ( ή αυτό που φαινόταν ως σύνολο της) από φιλοχουντισμό» (Νέαρχος Γαλανάκης0.
    Ακριβώς! Γι’ αυτό και έγραψα πιο πάνω ότι το άρθρο του μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιεροθέου σχετικά με τη στάση της Εκκλησίας έναντι της Χούντας περιέχει σοφιστείες. Λίγη αυτοκριτική (=πνεύμα ταπείνωσης) εκ μέρους των ποιμένων μας δεν βλάπτει. Οι εξαιρέσεις απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

  46. @ φίλε Μάρκο

    όπως ξέρεις καλύτερα από μένα κανένα ιστορικό συμβάν δε μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητα από το ιστορικό του περιβάλλον.
    Ναι, είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία στην πρώην ΕΣΣΔ και τους δορυφόρους της διώχθηκε σκληρά,επίμονα και «επιστημονικά».

    Αναρωτιέται εύλογα κανείς: πώς σε μιά χώρα όπου η ορθόδοξη πίστη φαινόταν πως είναι η παρηγοριά των πολλών «ταπεινών και καταφρονεμένων» ξέσπασε ένα τέτοιο μίσος εναντίον της; Τι έφταιξε; Ήταν όλα μια καλά σχεδιασμένη, σκοτεινή συνωμοσία των αντίχριστων δυνάμεων ή μήπως συνέβαινε ΚΑΙ κάτι άλλο;

    Στο ερώτημα αυτό απαντά ο στάρετς Αρσένιος, φυλακισμένος και εξόριστος επι πολλές δεκαετίες από το σοβιετικό καθεστώς. (απόσπασμα από το ομωνυμο βιβλίο της Μονής Παρακλήτου):
    «Σάς άκουσα να κατηγορείτε την εξουσία, το σύστημα, τους ανθρώπους. Κι εμένα με κουβαλήσατε εδώ μόνο και μόνο για να βρείτε ένα σύμμαχο, πού θα σας βοηθήσει να ενοχοποιήσετε την άλλη πλευρά. Λέτε, λοιπόν, πως ο κομμουνισμός γκρέμισε εκκλησίες, φυλάκισε πιστούς, πολέμησε την Εκκλησία. Ναι, έτσι είναι.

    Ας εξετάσουμε όμως τα πράγματα συνολικότερα και βαθύτερα.

    Ας ανατρέξουμε σε όσα προηγήθηκαν. Πολύ πρωτύτερα ο λαός μας είχε χάσει την πίστη του, είχε περιφρονήσει την παράδοσή του, είχε λησμονήσει την ιστορία του, είχε αρνηθεί τα ιερά και τα όσιά του. Ποιος φταίει γι’ αυτό; Η τωρινή εξουσία; Εμείς φταίμε! Και τώρα θερίζουμε ότι σπείραμε…

    Ας θυμηθούμε, τι παράδειγμα έδιναν στο λαό οι διανοούμενοι, οι ευγενείς, οι έμποροι, οι δημόσιοι υπάλληλοι, και προπαντός, τι παράδειγμα δίναμε εμείς, οι κληρικοί.
    Ήμασταν οι χειρότεροι απ’ όλους!

    Γι’ αυτό και των παπάδων τα παιδιά, βλέποντας μέσα στις οικογένειες τους την ανηθικότητα και τη φιλοχρηματία, γίνονταν οι πιο φανατικοί άθεοι, οι πιο μαχητικοί επαναστάτες. Πολύ πριν από την επανάσταση του 1917 ο κλήρος είχε χάσει κάθε δυνατότητα καθοδηγήσεως του λαού.

    Από το πλήθος των μοναστηριών της πατρίδας μας, μόνο πέντ’ έξι ήταν φωτεινοί φάροι του Χριστιανισμού και του πνεύματος: το Βάλαμο, η Όπτινα με τους μεγάλους στάρτσι, το Ντιβέγιεβο, το Σάρωφ και ίσως ένα – δύο ακόμα. Στα υπόλοιπα όχι μόνο την πίστη και την αρετή δεν συναντούσε κανείς, αλλά και σκανδαλιζόταν από το κοσμικό φρόνημα και την ανόητη επιδεικτικότητα.

    Τι μπορούσε να πάρει ο λαός από τέτοιους ρασοφόρους, από τέτοιους δήθεν εκπροσώπους του Θεού; Εμείς τον σπρώξαμε στην επανάσταση, γιατί δεν του δώσαμε το καλό παράδειγμα. Δεν του εμπνεύσαμε την πίστη, την αγάπη, την υπομονή, την ταπείνωση.

    Μην τα ξεχνάτε όλ’ αυτά, μην τα ξεχνάτε! Γι’ αυτό μας εγκατέλειψε τόσο εύκολα ο λαός.
    Γι’ αυτό αρνήθηκε μαζί μ’ εμάς και το Θεό. Γι’ αυτό γκρέμισε τις εκκλησιές. Δεν μπορώ, λοιπόν, να κατηγορήσω την εξουσία, το σημερινό καθεστώς.

    Γιατί οι σπόροι της αθεΐας έπεσαν τότε στο έδαφος πού εμείς οι ίδιοι είχαμε προετοιμάσει με τα λάθη μας και τον ξεπεσμό μας. Αυτή ήταν η αιτία και η αρχή του κακού. Όλα όσα ακολούθησαν, ακόμα και τούτο το στρατόπεδο και το μαρτύριο μας και οι άσκοπες θυσίες τόσων αθώων
    ανθρώπων, δεν είναι παρά οι αναπόφευκτες συνέπειες.»

    Νομίζω ότι το παραπάνω κείμενο πρέπει να πλαστικοποιηθεί σε μικρό μέγεθος, εν είδει σταθεράς υομνήσεως και να αποσταλεί σε όλους τους ρασοφόρους της ελληνικής επικράτειας και να γίνει αφίσσα που θα τοιχοκολληθεί σε όλες τις εκκλησιές μας, ξεκινώντας από τα γραφεία της Ι. Συνόδου.
    Επειδή όποιος δεν μάθει το μάθημα του από την Ιστορία είναι υποχρεωμένος να το επαναλάβει.

    Kαι κάτι για την Κούβα: στην Κούβα δεν υπάρχει ρύπανση του περιβάλλοντος για απλούς λογους: δεν υπάρχουν προϊόντα χημικής βιομηχανίας (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, μεταλλαγμένα) λόγω του εμπάργκο των γιάνκηδων.
    Για τον ίδιο λόγο δεν υπάρχουν και πολλά αυτοκίνητα, ουτε βιομηχανίες. Συνεπώς δεν υπάρχει ρύπανση όπως την ξέρουμε, ειδικά εμείς, οι κάτοικοι της τερατουπόλεως Αθηνών-Πειραιώς και περιχώρων.

    Και κάτι τελευταίο: στην μετασοβιετική Ρωσία αγιοποιήθηκε (χρησιμοποιώ συνειδητά τον όρο) η τσαρική οικογένεια των Ρομανώφ.

    Στην Βαλλεγκράντε της μακρυνής Βολιβίας οι ντόπιοι προσεύχονται στον άγιο Τσε, που εκτελέστηκε στην περιοχή από την CIA και του οποίου το σώμα εκτέθηκε σε κοινή θέα στο νοσοκομείο της πόλης αμέσως μετά την δολοφονία του.

    http://www.guardian.co.uk/world/2007/sep/23/theobserver.worldnews

  47. @ Misha,

    ναι έτσι είναι για την Κούβα, αλλά μη τη … θεοποιούμε. Έχει άλλα προβλήματα αυτή, αλλά είναι υπόθεση κυρίως της λαού της.

    Όσο για το το κείμενο τους γέροντα Αρσενίου και μένα με άγγιξε όταν το είχα διαβάσει. Για να σε αγγίξει πρέπει το λιγότερο να έχεις ξεφύγει από τη λογική του φεουδαρχισμού και καπιταλισμού….

    @ Μάρκο Τ,

    βεβαίως δεν υπάρχουν «χριστιανικά κόμματα», ούτε δεξιές του Κυρίου. Υπάρχουν κόμματα που αποδέχονται το δυτικό υπόδειγμα της εμπορευματοποίησης των πάντων (ακροδεξιά έως σοσιαλφιλελεύθερα) και κόμματα του ολοκληρωτικού κολλεκτιβισμού.

    Και όπως γράφει ο πρώην μαοϊκός Θόδωρος Ζιάκας, οφείλουμε να αναπτύξουμε, υπερβαίνοντας την «έκκλειψη του υποκειμένου», το «τριαδικό μοντέλο» πακτικά και θεωρητικά μέσα σε ένα μεταλλασόμενο καπιταλισμό που φτάνει σχεδόν να εμπορευματοποιεί όλες τις πτυχές του ανθρώπινου είναι… Εκεί οφείλουμε να αντισταθούμε με θετικό τρόπο.

    Όσον αφορά το σοβιετικό μοντέλο διαβάστε το Πριν της Κυριακής για να δείτε την κριτική του Ευτύχη Μπιτσάκη (μέσα σε μια ευρύτερη συνέντευξή του):

    «… Μη τολμώντας (ΣΣ το σύγχρονο ΚΚΕ) και μη μπορώντας να εξηγήσει την κατάρρευση, η ηγεσία επέστρεψε στη δεκαετία του ’30. Η ιστορία τη δεύτερη φορά, κατά τον Μαρξ, γράφεται ως φάρσα. Στην περίπτωσή μας ο νεοσταλινισμός, που τελευταία περνάει μια φάση παροξυσμού, είναι μαζί και τραγωδία και φάρσα. Όλα πήγαιναν καλά επί Στάλιν (η αποξένωση αρχίζει επί Λένιν, αλλά ο χώρος δεν επιτρέπει). Μετά ήρθαν (όχι οι μέλισσες!) οι προδότες. Έτσι τα εγκλήματα χαρακτηρίζονται από την ηγεσία του ΚΚΕ, υπερβολές. Μπουχάριν, Τρότσκι, Καμένεφ, Ζινόβιεφ, τα 6 εκτελεσμένα από τα 17 μέλη του ΠΓ, οι τρεις στρατάρχες από τους 5, οι 13 από τους 15 διοικητές στρατιάς, οι 57 από τους 85 διοικητές σώματος στρατού, η πλειοψηφία των ηγετών των μπολσεβίκων που εκτελέστηκαν στα βασανιστήρια και τα γκούλαγκ, όλη η αντεπαναστατική φρίκη ήταν απλώς υπερβολές! Η θέση αυτή δεν είναι μόνο αντιμαρξιστική. Είναι βαθιά ανήθικη. Η αντεπαναστατική πορεία αρχίζει λοιπόν μετά το θάνατο του Στάλιν! Γιατί όμως οι δικοί μας ζητούσαν το χρίσμα από τον Χρουτσώφ, τον Μπρέζνιεφ, τον Κορμπατσώφ; Τώρα ξύπνησε η επαναστατική συνείδηση; Ως προς την αντίφαση, δηλαδή τον οπορτουνισμό: Τι σχέση έχουν με τον μαρξισμό οι ψευδοέννοιες, λαϊκή οικονομία και λαϊκή εξουσία;…»

    http://politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=5994

    Το μοντέλο που προσιδιάζει περισσότερο κατά τη γνώμη μου από πλευράς μορφής και κατεύθυνσης είναι της «Περιεκτικής Δημοκρατίας». http://www.inclusivedemocracy.org/pd/

    Απλά εκεί οι θεωρητικοί του δεν έχουν κατανοήσει το βάθος της Ορθόδοξης κοινωνιολογίας…

    Όσον αφορά το ζήτημα της αντιχουντικής δράσης της εκκλησίας, συνεχίζω να λέγω ότι το πρόβλημα είναι για πια Εκκλησία μιλάμε. Για τη θεσμικής ναι είναι θέμα εξαιρέσεων.

    @ tsouknida,

    η κριτική στην παραδοσιακή αριστερά μπορεί να γίνει σε διάφορα επίπεδα και στις διάφορες συνθήκες.

    Συνεχίζω να πιστεύω ότι το μεγαλύτερο ζήτημα είναι ποια θεολογία προβάλλει για την εδώ ζωή (βίο και πολιτεία μας) η εκκλησία, θεσμική ή μη. Η κριτική στα ανθρώπινα συστήματα γίνεται ανάλογα με άλλη οπτική γωνία. Και η κριτική είναι ουσιαστική όταν δεν γίνεται από τα «σαλόνια»… και μάλιστα εκ του ασφαλούς…

    @ Νέαρχος Γαλανάκης,

    εάν πρόσεξες ότι την τιμή την έδωσα κυρίως σε τρία συγκεκριμένα πρόσωπα…

    Για τα υπόλοιπα ερμήνευσα και έδειξα πτυχές. Φυσικά δεν «αγιοποιώ» κανένα, και δεν είναι η δουλειά μου. Ούτε όμως και το αντίθετο για άλλες αδυναμίες, μικρές ή μεγάλες, αποδεδειγμένες ή μη.

    Εδώ δεν συζητ΄’αμε τίποτα άλλο λοιπόν, πα΄ρα σε σχέση με τη χούντα (όπως γράφει και ο τίτλος).

    Συμπέρασμα: Για τη θεσμική Εκκλησία ισχύει αυτό που γράφεις, δηλ. προς μαυριδερό, αλλά με τις διευκρινήσεις που δώσαμε. Για το λαό του θεού (που είναι το μικρό ποίμνιο, εκτιμώ η κατάσταση είναι γκρι…

  48. Μανιτάρι,
    εντάξει και ο Αλέκος Παναγούλης ήταν μέλος της Εκκλησίας, το θέμα όμως είναι ότι μόνο σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις ενθμούνται κάποιοι ότι δεν είναι μόνο αυτοί η Εκκλησία. Μήπως θα πρέπει να το ενθυμούνται και σε άλλες περιπτώσεις;
    Συμφωνώ, ότι η Μαρξιστική Αριστερά θα πρέπει να κάνει αυτοκριτική για την στάση της απέναντι στις εκκλησιαστικές συσσωματώσεις, όπου βέβαια πρέπε να αποδεχτεί ότι εξαιτίας του δογματισμού υπήρξαν υπερβολές. Να θυμίσουμε ότι ο κλασικός Μαρξισμός απλά λέει ότι με την κοινωνική απελευθέρωση θα εκλείψουν οι λόγοι που οδηγούν στη Θρησκεία, όχι ότι πρέπει να κυνηγηθούν οι παππάδες..
    Από την άλλη μέσα στα γενικότερα πλαίσια του θετικισμού μέσα στα οποία ξεκίνησε και ο Μαρξισμός, η θρησκεία είχε ειδωθεί μέσα από μια συγκεκριμένη οπτική. Και να πω κι εγώ ότι οι πλευρές αυτού του τύπου της θρησκευτικότητας όντως, υφίστανται ισχυρές πιέσεις μέσα στο σύγχρονο κοινωνικό πλαίσιο και από εδώ ξεκινά και το πρόβλημα των Εκκλησιών, που δεν μπορούν να δουν ή να προκρίνουν άλλες πλευρές τους…
    Στην Γερμανία, όπου έζησε και ο Μαρξ, η Καθολική εκκλησία πουλάει ναούς προκειμένουν να μπορέσει να συντηρήσει άλλους.
    Η έλλειψη πόρων ανατανακλά στην πραγματικότητα την έλλειψη «ζωντανών πιστών».
    Ας τα βλέπουμε και εμείς αυτά για να προετοιμαζόμαστε..

  49. @Μανιτάρι
    νομίζω ότι στα περισσότερα συμφωνούμε με την διαφορά ότι εγώ πιστεύω ότι αυτό που φαινόταν ως μη διοικούσα εκκλησία (πιστοί, μέλη εκκλησιαστικών οργανώσεων, φοιτητικών συντροφιών, κύκλων κλπ) δεν έκλειναν προς το γκρι,αλλά ήταν κατάμαυρο, πιο μαύρο και από το αντερί των επισκόπων

  50. φίλε ΜτΒ

    δεν θεοποιούμε κανένα επιγειο καθεστώς.
    ούτε το Βυζαντιο, ούτε ακόμα το Αγιονόρος πολύ δε περισσότερο την Κούβα.
    «ου γαρ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν..»

    απλά προσπαθούμε να ισορροπήσουμε σχοινοβατώντας και αποφεύγοντας υπεραπλουστεύσεις,παράταιρους λιβανωτούς ή άδικες δαιμονοποιήσεις.

  51. @ Τσουκνίδα,

    αυτή η πλευρά, που θέτεις, είναι πολύ σημαντική και ήδη με αφορμή το ζήτημα των θρησκευτικών και της όποιας εκκλησιαστικής εκκοσμίκευσης, οφείλουμε να τη δούμε με διορατικότητα και χωρίς ενοχές.

    @ Νέαρχος Γαλανάκης,

    οι συσσωματώσεις που αναφέρεις ήταν (και είναι ακόμα συχνά) στο κέντρο της θεσμικής και παρα-εκκλησιαστικής εκκλησίας).

    Ο λαός του Θεού δεν καθορίζεται με όρους «οργανώσεων», συχνά ούτε παρεών, αλλά από το Πνεύμα που πνέει με καρπούς. Και τους καρπούς τους γεύονται πολλοί, χωρίς στην αρχή να γνωρίζουν οι πολλοί, ποιοί είναι οι χυμοί που τους θέριεψαν…

    @ Misha,

    αυτά, το γνωρίζεις άλλωστε, τα προσυπογράφω.

  52. Θα μου επιτρέψετε να κάνω μια παρατήρηση στα σχόλια. Πράγματι έγιναν λάθη στα χρόνια της δικτατορίας, όχι, μόνο, όμως από την εκκλησιαστική ηγεσία, τους ιερείς και τις εκκλησιαστικές οργανώσεις, αλλά και από την πλειοψηφία του ελληνικού λαού, ο οποίος, απαθώς, έβλεπε το δικτατορικό καθεστώς, το οποίο, πράγματι, δυσφήμισε την Εκκλησία με την όλη του συμπεριφορά. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, πρέπει να λέμε όλοι την αλήθεια… Φταίμε όλοι, εκτός ολίγων φωτεινών εξαιρέσεων… Το να ρίχνουμε το λίθο του αναθέματος σε ορισμένα πρόσωπα ή ορισμένες εκκλησιαστικές καταστάσεις, φρονώ, ότι είναι πέρα ως πέρα λανθασμένο.

    Από την άλλη, επίσης, θεωρώ άδικο, να γίνονται γενικεύσεις και αφορισμοί. Όπως, λοιπόν, είναι άδικο να κάνουν γενικεύσεις του τύπου » για όλα φταίνε οι ξένοι» , «οι αλβανοί», οι «δεξιοί», οι «κομμουνιστές», «‘όλοι οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι καθηγητές είναι κλέφτες κλπ», είναι άδικο να ρίχνουμε όλα τα κακώς κείμενα στις εκκλησιαστικές οργανώσεις ή αδελφότητες. Και είναι ΄μη χριστιανικό να κάνουμε αυτό που, πράγματι, έκαναν – παλαιότερα – αυτές, όταν θεωρούσαν καθέναν εκτός της δικής τους αδελφότητας ως «κατώτερο» ή ελλειματικό ως προς την ποιότητα της πίστης και της Ορθόδοξης ζωής!

    Αντιθέτως, νομίζω ότι πρέπει να καλλιεργούμε την ενότητα με΄σα στην Ορθόδοξη Εκκλησία και να αφήνουμε τους ανθρώπους να αναπτύσσονται πνευματικά, όπου αναπαύονται, είτε μέσα σε ενορίες, είτε σε μοναστήρια, είτε σε αδελφότητες και μην ξύνουμε πληγές. Είναι άδικο τα σημερινά μέλη των αδελφοτήτων να χρεώνονται λάθη του παρελθόντος, λες και όλοι εμείς είμαστε αλάθητοι και βιώνουμε αληθινά την Ορθόδοξη πίστη και έχουμε φτάσει σε ύψη αγιότητας…

    Προσωπικά θεωρώ ότι ο Θεός ανοίγει πύλες εισόδου στην Εκκλησία από παντού και πορευόμαστε όλοι , ως αδέλφια, όπου κι αν αναπαυόμαστε. Και ρίχνει δίχτυα ανάλογα με τη προσωπικότητα του καθενός μας. Άλλους, που έχουν πατριωτικά αισθήματα, τους σαγηνεύει μέσω Επισκόπων που δίνουν βάρος και στα εθνικά θέματα. Άλλους, που έχουν κοινωνικά ενδιαφέροντα ή πολιτικά, τους σαγηνεύει με Επισκόπους που έχουν κοινωνική δράση. Άλλους τους καλεί μέσα από χαρές. Άλλους τους καλεί μέσα από δοκιμασίες. Άλλους τους καλεί μέσα από ενορίες, άλλους μέσα από μοναστήρια, άλλους μέσα από αδελφότητες, άλλους μέσα από συλλόγους … Εμείς θα βάλουμε όρια στη δράση του Αγίου Πνεύματος ; Να μας αξιώσει ο Θεός να ζούμε, εν μετανοία και υπομονή και διαρκή δοξολογία.

    Σας ευχαριστούμε όλους που κοπιάζεται , ο καθένας από το δικό μετερίζι , για την Εκκλησία και την Αγάπη του Θεού. Ιδιαιτέρως ευχαριστώ τον καθένα από εσάς για τη προσφορά σας, τη βοήθειά σας στη προβολή και ενίσχυση του έργου της Ορθόδοξης Εξωτερικής Ιεραποστολής.

    ( http://ierapostoli.wordpress.com/ )

    Ο Θεός να σας έχει καλά και να δίνετε πάντα τη μαρτυρία , σ’ένα κόσμο που ψάχνει να βρει ελπίδα, σωσίβιο επιβίωσης, αληθινή ζωή, αιώνια ζωή… Και είναι δίπλα του, πολύ κοντά του, στην ενορία της γειτονιάς του, εκεί στη Θεία Ευχαριστία, στο Ποτήρι της Ζωής, είναι ο ζωντανός Ιησούς Χριστός.

  53. @manitaritoubounou
    Αδελφέ, ελάχιστα από τα δέοντα… Ανάμεινε «συνεργασία» οσονούπω!… : )

    @Νέαρχος Γαλανάκης κ.α.
    Εκτός από τις ανακοινώσεις του «ΣωτήρỨκαι της «Ζωής» που εν πολλοίς έχουν μετανοήση σήμερα -κάτι που ξέρω από αρκετά μέσα, καθώς γνωρίζω πάρα πολλούς από τα εν λόγω σωματεία…- και που ήσαν κατάμαυρες σαν το εβένινο όρνιο στο ποίημα «Κοράκι» του Πόε, υπάρχουν και υπήρχαν πάρα πολλές άλλες απόψεις και οργανώσεις.

    Ο ατομιστικός πιετισμός που είχε ως προμετωπίδα τον ακαδημαϊκό θεολόγο Π.Τρεμπέλα, τον χαρακτηρισθέντα ως αιρετίζοντα έως και αιρετικό από τον όντως ΜΈΓΙΣΤΟ ακαδημαϊκό δογματολόγο Ορθόδοξο π.Ι.Ρωμανίδη σε σχετική αλληλογραφία του, όντως τότε είχε κάποια έως αρκετή έως μεγάλη πέραση, αλλά είχε και κάποια διαφορετικά ρεύματα. Π.χ.ο Τσιριντάνης,υψηλόβαθμος στην «Ζωή», ως και, νομίζω, στην Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων, σε εποχές πάρα πολύ δύσκολες(1950+) έγραφε διθυράμβους(!) για το «κομμουνιστικό» ήθος της αυτοθυσίας/αγωνιστικότητας/δίψας δικαιοσύνης στο (δίτομο) βιβλίο του για τον «Ανθρωπισμό»…

    Με την ευκαιρία, η «Χριστιανική Δημοκρατία» είχε τεράστια απήχηση στην ελλαδική κοινωνία και Εκκλησία. Και είχε ΠΆΡΑ πολλούς γνωστούς αρθρογράφους συμφωνούντες εν πολλοίς, π.χ. επιφανέστατους Ορθόδοξους ακαδημαϊκούς θεολόγους από τον (συμμετάσχοντα στο ΕΑΜ; ) Σ.Αγουρίδη μέχρι τον Ν.Ματσούκα. Η απήχηση αυτή φάνηκε μεταδικτατορικώς κυρίως στα πανεπιστήμια. Αλλά αν διαβάση κάποιος κείμενα θεολογικά της εποχής, η βαρύτατη σκιά των Ψαρουδάκη,(αντιπροέδρων) Πιέρριου, Αρνέλλου και των άλλων σπουδαίων αδελφών της ΧΔ είναι προφανέστατη… Το ίδιο ισχύει και με κάποιες άλλες «αδελφότητες»… Και οι καντιωτικοί, π.χ., είχαν και έχουν την δική τους, αν δεν απατώμαι, έτσι;

  54. Η εκκλησιαστική πραγματικότητα στην προεπαναστατική Ρωσία ήταν όντως προβληματική, αλλά και πολύεδρη, δεν μπορούμε να τη βλέπουμε μονολιθικά. Καλό είναι να τη μελετήσουμε – υπάρχουν σοβαρές ακαδημαϊκές μελέτες, άλλά δεν έχουν μεταφραστεί και εκδοθεί – γιατί αναλογίες με τα καθ’ ημάς υπάρχουν. Και προμηνύονται εξελίξεις που πρέπει να μας βρουν ενήμερους και…διαβασμένους (το «μας» το λέω με την έννοια της συνειδητής ένταξής μας στην εκκλησιαστική κοινότητα). Πολύ ενδιαφέρουσα βρήκα την – κοσμική και όχι εκκλησιαστική – βιογραφία του αγίου Ιωάννη της Κρονστάνδης «A Prodigal Saint» της Nadieszda Kizenko (Pennsylvania State University Press, διατίθεται και στο amazon ή το a-libris). Φωτίζει αρκετές πλευρές της ρωσικής εκκλησιαστικής ζωής λίγα χρόνια πριν την καθεστωτική αλλαγή.
    Ένα ενδιαφέρον πράγμα που πληροφορήθηκα είναι ότι στην προεπαναστατική Ρωσία ΚΑΙ ο έγγαμος κλήρος είχε μετατραπεί σε κλειστή κάστα: Ο γιος του παπά ή ο γαμπρός του γινόταν παπάς και έπαιρνε και την ενορία του, ενώ οι κόρες των παπάδων γίνονταν παπαδιές.

  55. Νομίζω ότι ξεχνούμε πως το κυρίαρχο σύνθημα ήταν το «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» από τη μια, και από την άλλη ότι η Κούβα είναι κάτι πολύ πέρα και μακρυά από την ελληνική πραγματικότητα. Αναφορικά με την προεπαναστατική Ρωσία ο ρόλος της θεσμικής εκκλησίας των Ρομανώφ είναι γνωστός και ήταν αναπόφευκτο να μην εκδηλωθεί το αντιθρησκευτικό και κατά βάση αντικληρικό μένος των επαναστατών του 1917.

    Επίσης, επειδή αναφέρθηκε σε δυο απαντήσεις ότι «Είναι άδικο τα σημερινά μέλη των αδελφοτήτων να χρεώνονται λάθη του παρελθόντος» και «που εν πολλοίς έχουν μετανοήση σήμερα -κάτι που ξέρω από αρκετά μέσα», τουλάχιστον ως σήμερα δεν ακούσαμε και δε διαβάσαμε δημοσίως κάποια αυτο-κριτική.

    Εκείνο που έχει ίσως σημασία είναι τελικά ποιοι ήταν και είναι οι συνεχιστές αυτών των αντιστασιακών ανθρώπων της Εκκλησίας τόσο στη διάρκεια της μεταπολίτευσης και πολύ περισσότερο σήμερα.

  56. Μία απάντηση στο Γρηγόρη, αυτοί που δεν συμβιβάζονται με την καθεστωτική εκκλησία και σήμερα!

  57. @ γρηγόρης στ.

    Σωστό. Πρέπει να γίνη πιο δημόσια αυτή η «μετάνοια». Ένα παράδειγμα είναι, πάντως, ο όντως αεικίνητος Κ. Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ του περιοδικού «Τα κρίνα», και «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων» που εξέδωσε σειρά μικρών πατερικών βιβλίων από εκδ. Φωτοδότες, και που εκοιμήθη προσφάτως. Κάπου είχα διαβάσει ή ακούσει, λοιπόν, ότι είχε μιλήση τελευταία στην Ένωσι αυτή περί του λάθους των σωματείων «Ζωή» και «Σωτήρ» αφ’ ενός να χωριστούν (ήσαν ένα πριν) και αφ’ ετέρου να στηρίξουν την παπαδοπουλική Δικτατορία.

    Βεβαίως, η ΚΑΤΆΠΤΥΣΤΗ στήριξη εκείνη περί τα μέσα της δεκαετίας του ’40 στην δεξιά συντήρηση(την αναφέρει ο π. Μεταλληνός στις «Συναντήσεις» του, κεφάλαιο περί Χ.Δ./χριστιανοκοινωνικών αγώνων) προκειμένου να …….πολεμηθή ο μαρξισμός-λενινισμός (sic) εκ μέρους της Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων, αν και δεν πραγματώθηκε από πρόσωπα όπως ο Τσιριντάνης, π.χ., είναι κάτι που ΠΡΈΠΕΙ να αναιρεθή ΟΠΩΣΔΉΠΟΤΕ… Αλλά, δεν ξέρω αν υπάρχη επαρκή γνώσι και σοφία για αυτό…

  58. Όταν κυκλοφόρησε η εφημερίδα ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ μετά το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, με κύριο άρθρο του Νίκου Ψαρουδάκη «Ο ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΕΠΕΣΕ ΝΑ ΠΕΣΕΙ ΚΑΙ Η ΤΥΡΑΝΝΙΑ» ο Ψαρουδάκης, που μαζί του διατηρούσα μία φιλία, συνελλήφθει και αργότερα εξορίστηκε στη Γυάρο.

    H EΣΑ έκλεισε τα γραφεία της Χριστιανικής και τα σφράγισε. Το ίδιο βράδυ (γύρω στις 08) πήγα στα γραφεία, έσπασα την κλειδαριά και πήρα με καροτσάκι περίπου 1500 Φύλλα της Χριστιανικής. Στο Φύλλο αυτό υπήρχε και δικό μου άρθρο.

    Πέρασα μέσα από την Ομόνοια χωρίς να καταλάβουν οι ασφαλίτες τι μετέφερα και πήγα στο γραφείο του Παπα Πυρουνάκη στην Ακαδημίας και ανέβηκα με το ασανσέρ στον 7ο Οροφο. Μπροστά στα έκπληκτα μάτια του Παπαπυρουνάκη που τον εκτιμούσα αφάνταστα, άνοιξα το παράθυρο και πέταξα όλες τις εφημερίδες στο δρόμο.

    Γέμισε όλη η περιοχή με εφημερίδες που οι περαστικοί έπαιρναν και διάβαζαν. Σε λίγη ώρα ασφαλίτες ανέβηκαν στον 7ο Οροφο και ρώταγαν ποιος πέταξε τις εφημερίδες. Ο Παπα Πυρουνάκης είπε: «Εγώ τις πέταξα»!

    Δε τον συνέλλαβαν αλλά έφυγαν βρίζοντας. Αυτός με κοίταξε στα μάτια και μου είπε: «Είσαι τρελός;». «Μπορεί», του απάντησα. «Γι’ αυτό σ’ αγαπάω» μου είπε και με φίλησε στο μάγουλο. Στιγμές που δε θα ξεχάσω ποτέ.

  59. @ Βήχος Παναγιώτης

    Καλοοοοοό! Όντως ήσουν και είσαι … «τρελλός». Πάντως αυτή τη διάθεση και η πρακτική των ανοικτών συμμαχιών οφείλουμε να την αναδείξουμε έντονα, γρήγορα και παντού σήμερα. Χωρίς αυτή δεν πάμε μακρυά.

  60. Διαβάζω:
    «Θεωρώ λοιπόν ότι η υπό τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Κοτσώνη Ιεραρχία της Ελλάδος ήταν πλήρως αντικανονική[2] και πολιτικά απολύτως ελεγχόμενη[3] από τη χούντα, πλην εξαιρέσεων. Να θυμίσω ότι οι «οκτώ» που «πρόδωσαν» τόσο την κανονικότητα, όσο και την (όποια) δημοκρατία (ως ανώτατοι κρατικοί φορείς λόγω των σχέσεων πολιτείας-ιεραρχίας) ήταν ελάχιστοι και όχι οι «άριστοι»[4]. Εκλέχτηκαν από «οκτώ» δεκαέξι Μητροπολίτες. Πρώτος ο Ιερώνυμος Κοτσώνης – ο Α΄- με χειροτονία στις 4/05/1967, χωρίς να έχει παραιτηθεί ο κανονικός Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ (Παπασταύρου)!»
    Και σας πληροφορώ, αν δεν το γνωρίζατε, ότι ορισμένοι αδελφοί έχουν βαλθή να «δικαιώσουν» τα έργα και τις ημέρες του εκλεκτού των ανακτόρων, των Δικτατόρων κτλ. Ιερωνύμου του Α’, αρχιεπισκόπου της αριστίνδην αντικανονικής Δ.Ι. Συνόδου. Π.χ. βλέπω σχετικά κείμενα που δημοσιεύονται στον «Ορθόδοξο Τύπο»(κυκλοφορεί κάθε Παρασκευή στα περίπτερα και στους πάγκους των εφημεριδοπωλών) ευκαίρως- ακαίρως.

    Και είναι να απορής και εξίστασαι: έχουν βαλθή οι άνθρωποι να κάνουν την νεολαία και άλλους, καλοπροαίρετους επιφυλακτικούς ανθρώπους να στείλουν την Αυτοαλήθεια και την Εκκλησία Αυτής στον… αγύριστο; Δεν φοβούνται καθόλου τα οψώνια των τοιούτων αμαρτιών, ατομικά και συλλογικά και εκκλησιαστικά;…

  61. Ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης είναι ακόμα δόξα τω Θεώ εν ζωή με χειροτονία το 1967.

    Υπήρξε απολίτικος και ανάργυρος, ίσως η μεγαλύτερη και σίγουρα η πιο δυναμική επισκοπική προσωπικότητα μετά το 1950.

    Αρνήθηκε να πραγματοποιεί δοξολογία στις εκκλησίες ως άλλη εθνική εορτή κατα την 21η Απριλίου.

    Απο τους 18 επισκόπους τελικά κατέστη δυνατό να απομακρυνθούν οι 13 και εν τέλει ο 13ος, ο Αιγίνης αν δεν απατώμαι, γλύτωσε γιατί ο πιο ισχυρός ρεπόρτερ του εκκλησιαστικού διατηρούσε άριστες σχέσεις με τον Σεραφείμ και λόγω κοινής καταγωγής αιτήθηκε και πέτυχε την παραμονή του.

    Αριστερά επίσημα σήμαινε Αθεΐα και θρησκευτικές διώξεις έως θανάτου στην επικράτεια του σοσιαλιστικού μπλόκ. Για ποιό λόγο ένας Χριστιανός θα μπορούσε υπο αυτά τα δεδομένα να είναι αριστερός;
    σ.σ. ο υποφαινόμενος δεν είναι δεξιός αλλά αυτό είναι άλλο ευαγγέλιο.

    Να είστε καλά

  62. O παλιόφιλος Κωνσταντινουπολίτης έχει δίκιο.

    Αριστερά στην πλειοψηφία των ορθοδόξων λαών εκείνα τα χρόνια σήμαινε κρατική αθεϊα και συστηματικές διώξεις λόγω θρησκευτικών φρονημάτων. Αν ο ακτιβιστής Ψαρουδάκης ζούσε στην Σοβιετία, την Ρουμανία ή την Αλβανία θα είχε με βεβαιότητα καταδικαστεί σε χρόνια «αναμόρφωση» σε γκουλάγκ, ορυχεία και ψυχιατρεία.

    Μήπως όμως και τώρα δεν βλέπουμε τον ίδιο αμετανόητο αντορθόδοξο σταλινισμό από την ηγεσία του ΚΚΕ;
    ΣΥΡΙΖΑ και Οικωλόγοι λυσσάνε με τις εικόνες και τον Σταυρό παρεούλα με τον Δημητρά και τον Σόρος.Λες κι αυτό είναι το μείζον πρόβλημα της δημόσιας ζωής μας.
    (Το ΚΚΕ βλέπει που πάει το πράγμα με την επιχειρούμενη απαγόρευση και των κομμουνιστικών συμβόλων στην ΕΕ και κάνει λίγο κράτει στο θέμα)

    Tώρα γα τα περί αντικανονικότητας του Ιερωνύμου υπάρχουν πολλές αναγνώσεις. Μία από αυτές λέει ότι η αντικανονικότητα θεραπεύτηκε με την αποδοχή του εκλεγμένου αρχιεπισκόπου από το σύνολο των λοιπών ορθοδόξων εκκλησιών.

    Μήπως και ο Σεραφείμ από αριστόνδην σύνοδο δεν εξελέγη, επίσης επί χούντας;

    Έχει γράψει πολλά επ αυτών ο μακαριστός άγιος πατήρ Επιφάνιος, ο οποίος αρνήθηκε να γίνει δεσπότης επί χούντας απειλών να καταθέσει και το πετραχήλι του.

    Μήπως οι αρχιερείς στη Ρωσία δεν εκλέγονταν αντικανονικά, αφού τους επέβαλε η ΚGB;

    Μήπως ο πατριάρχης Αθηναγόρας δεν εξελέγη αντικανονικώς αφού πήγε φυτευτός με το αεροσκάφος του Τρούμαν στην Πόλη και μετά την εκδιώξη, ως δήθεν παράφρονος του πατριάρχου Μαξίμου;

    Να το πω αλλιώς: Δε με νοιάζει αν έγινε αντικανονικά δεσπότης ο Καλλίνικος στην Εδεσσα.Με νοιάζει ότι ήταν ακέραιος, λιτός, ελεήμων, ασκητικός.

    Με πειράζει όμως όταν έγινε δεσπότης ο Μπεζενίτης στην Αττική γιατί απαυτωνότανε με παιδάκια του κατηχητικού, με τα παπαδάκια του ιερού, και κατάκλεβε τα μοναστήρια.
    Τέτοια… κανονικότητα να την βράσω για να μη πω τιποτα βαρύτερο.

  63. Oπως έχω ξαναγράψει με το Νίκο Ψαρουδάκη ήμουνα πολύ καλός φίλος, τον αγαπούσα και με αγαπούσε. Το 1974 όμως του έγραψα ένα γράμμα, το οποίο δημοσιεύθηκε στη ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ, το 1974.

    Το γράμμα είναι το παρακάτω:

    «»Αγαπητέ κ, Ψαρουδάκη,

    Σήμερα έμαθα ότι αποφασίσατε να λάβετε μέρος στον εκλογικό αγώνα. Δεν με εξέπληξε τόσο η απόφασής σας αυτή, όσο το ότι στον εκλογικό αγώνα κατήλθατε με την παράταξη της Ένωσης Κέντρου. Η Ένωσης Κέντρου, κ. Ψαρουδάκη, και ο Μαύρος, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, είναι αντιπρόσωποι της α σ τ ι κ ή ς τάξης που τόσο επίμονα και σωστά χτυπάτε τόσα χρόνια, και σ υ ν υ π ε ύ θ υ ν η στην κυβέρνηση Καραμανλή για το ετοιμαζόμενο εκλογικό πραξικόπημα υπέρ της Δεξιάς.

    Η κοινωνία που θα φτιάξει (αν βγει που δεν θα βγει) η Ένωσης Κέντρου μήπως δεν θα είναι α σ τ ι κ ή ; Μήπως η α τ ο μ ι κ ή ι δ ι ο κ τ η σ ί α στα παραγωγικά μέσα (έδαφος, εργοστάσια, πλοία, σιδηρόδρομοι, τράπεζες, κλπ.), θα εκλείψει; μήπως δεν θα υπάρχει η κερδοσκοπική μορφή της παραγωγής; Ο ελεύθερος ανταγωνισμός; Εσείς ο ίδιος στα γραφτά σας μας λέτε: «Η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα παραγωγικά μέσα θα προστατέψει το λαό, τόσο σαν εργάτη, όσο και σαν καταναλωτή». Γράφετε επίσης: «Πίσω από κ ά θ ε αστικό κόμμα υπάρχουν ορισμένα οικονομικά συγκροτήματα, για μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας».

    Μήπως η ένωσης Κέντρου δεν είναι αστικό κόμμα; Ξεχάσατε μήπως πώς κάποια μέρα όταν η χούντα είχε στείλει κι εσάς και τον κ. Μαύρο στην Γυάρο σε μια συζήτηση που είχατε με τον κ. Μαύρο και του είχατε πει: «Η οικονομία, στηριγμένη πάνω στα αστικά πλαίσια, είναι καταδικασμένη να καταρρεύσει και θέλει …ριζική αλλαγή», ο κ. Μαύρος, αντί απαντήσεως είπε: «Κοιτάξτε αυτό το… φιδάκι»!

    Θα καταλάβατε τότε ότι ο κ. Μαύρος δεν ήθελε συζήτηση πάνω σ΄ αυτό το θέμα. Κύριε Ψαρουδάκη, η συνεργασία σας με το Κέντρο είναι προδοτική και εξυπηρετεί μόνο το Κέντρο, και όχι το λαό, μα ούτε κι εσάς. Γνωρίζετε ότι το αστικό κράτος γεννήθηκε απ΄ την παράνομη σχέση του ατόμου και των οικονομικών αγαθών. Στη σχέση αυτή δεν κυριάρχησε ο ανθρωπισμός (στον καπιταλισμό δεν υπάρχει ανθρωπισμός, αλλά βαρβαρότητα) μα η λογική της πλεονεξίας και το δίκαιο του ισχυρού. Γι΄ αυτό, το αστικό κράτος είναι η ντροπή του πνεύματος που πουλήθηκε, ο εξευτελισμός της ηθικής που υποτάχτηκε στο ανθρώπινο κτήνος. Η ζωντανή μαρτυρία της λιποταξίας των πνευματικών ηγετών. Έτσι ο ξεπεσμός έγινε κατάσταση, κι η προδοσία πήρε μαχητική μορφή. (Τα λόγια σας μεταχειρίζομαι). Το αστικό κράτος κυβερνά με το ψέμα.

    Η εξουσία του προέρχεται από το κ ε φ ά λ α ι ο και όχι από το λαό. Πώς τώρα εσείς – που μαζί του αγωνίστηκα στην περίοδο της χούντας – ο αγωνιστής, ο εχθρός του αστικού κράτους, συμπράττετε και συνεργάζεστε μ΄ αυτό; Στα γραφτά σας μας λέτε: «Η χριστιανική δημοκρατία έχει δεξιά της ένα άλλο σύστημα. Το αστικό που το πολίτευμά του το ονομάζει δημοκρατία. Η θεωρία και η πράξη φωνάζει πώς δημοκρατία δεν υπάρχει σ΄ αυτήν την παράταξη».

    Κύριε Ψαρουδάκη, δ ε ν τ α π ι σ τ ε ύ ε τ ε π ι α α υ τ ά που μας λέγατε;

    Οι επόμενες ημέρες θα αποδείξουν, αγαπητέ φίλε Ψαρουδάκη, πόσο δίκιο έχω.

  64. @ philalethe00

    Το κακό έχει ήδη γινει επί επταετίας επαράτου ΗΔΗ…

    @ konstantinoupolitis

    Πολυ ήταν αριστεροί και οφείλεις να το ξέρεις. Ο παπα Ανυπόμονος ήταν πάντα δίπλα στον Άρη, επίσκοποι στο ΕΑΜ και ο λαός (πολλοί χριστιανοί στην αντισταση) κατα των Γερμανών. Όμως ειναι αλήθεια πως ενα κομμάτι των αριστερών έκαναν (και κάποιοι κάνουν ακόμα) αυτό που λες.

    Ερωτώ: Πάμε στο άλλο άκρο; Και αυτό είναι νηπτικό;

    @ Misha

    Η κανονικλότητα είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή όπως λέμε στα μαθηματικά. Από εκεί και πέρα αυτό δεν σημαίνει ότι η ζωή τελειωνει εκεί… Ας μη γραψω περισσότερα…

    @ Βήχος Παναγιώτης

    Συμφωνώ απολύτως. Ο μακαρίτης έκανε ένα τραγικό πολιτικό σφαλμα το 1974…. Και δυστυχώς οι στενοί του συνεργατες τότε (Παπαθεμελής κλπ) τον σιγοντάρισαν γιατι δεν ήταν επαναστάτες. Κασι τον οδήγησαν δυστυχώς και στο ΠΑΣΟΚ…. μέχρι τον πλήρη πολιτικό εξεφτελισμό….

    Παρ’ όλα αυτά οφείλουμε να μη μηδενίσουμε τη ρωγμή που έκανε στον τρόπο σκέψης και στην αντίσταση κατά της χούντας. Αιωνία η μνήμη του, έστω και αν έφυγε άδοξα…

  65. Φυσικά και δε μηδενίζω τίποτα φίλοι μου. Ο Ψαρουδάκης ήταν ένας τίμιος άνθρωπος και χριστιανός αλλά έκανε λάθος πολιτικές επιλογές, ίσως με τις υποδείξεις ανθρώπων που βρίσκονταν γύρω του.

    Εγώ την κριτική μου την έκανα με αγάπη στο πρόσωπό του και γιατί έβλεπα που τον οδηγούν οι συμβουλάτορές του. Η αντίσταση που έκανε στη χούντα και η εξορία του στη Γυάρο δείχνουν την τιμιότητα ενός πραγματικού χριστιανού που δεν ταυτίστηκε με την επίσημη Εκκλησία που υπηρέτησε τη χούντα.

    Τόσο τον Ψαρουδάκη όσο και τον παπα – Πυρουνάκη δε θα τους ξεχάσω, όσο ζω.

  66. Ενθυμούμαι καλώς ότι την περίοδο 1967 – 1972 όπου ήτο αντιβασιλεύς ο Ζωιτάκης στις Ειρηνικές δεήσεις έψελναν στις Εκκλησίες το:
    »Υπέρ του ευβεστάτου και θεοφυλάκτου αντιβασιλέως Γεώργιου Ζωιτάκη, πάσης της οικογενείας του, και του φιλοχρίστου στρατού, του ΚΥΡΙΟΥ δεηθώμεν».
    Όταν παρητήθη ο Ζωιτάκης έλεγον »αντιβασιλέως – πρωθυπουργου Γεωργίου Παπαδοπούλου». Οταν κατηργήθη η βασιλεία σταμάτησαν να λέγονται. Ζήτω η Χούντα του Γιωργάρα!!!

  67. Τόσο με τον αξέχαστο Νίκο Ψαρουδάκη όσο και με τον Παπα-Πυρουνάκη ήμαστε φίλοι και συναγωνιστές την περίοδο της δικτατορίας. Αρθρογραφούσα στην εφημερίδα «Χριστιανική» και παρότι ήμουνα Κομμουνιστής τόσο ο Ψαρουδάκης όσο και ο Παπα-Πυρουνάκης με αγαπούσαν και με δέχονταν κοντά τους.

    Κάναμε ατελείωτες συζητήσεις και με τους δύο και παρά τις διαφωνίες μου μετά τη χούντα να κατέβει ο Ν. Ψαρουδάκης στις εκλογές με το Γιώργο Μαύρο της Ενωσης Κέντρου http://politikokafeneio.com/parelthon/prodotiki-sinergasia.htm δεν έπαψα να τον εκτιμάω μέχρι τα τελευταία χρόνια όπου η αρώστεια του δε του επέτρεπε να κάνει τέτοιες συζητήσεις.

    Συγχαρητήρια για το Αφιέρωμά σας, με συγκίνησε αφάνταστα.

    Παν. Βήχος

  68. Τα ασύστολα ψέματα τελείωσαν. Κτυπάτε συστηματικώς την ΕΚΚΛΗΣΙΑ διότι δεν την χωνεύετε.

    Το ιδανικόν μας: ΧΡΙΣΤΟΣ & ΕΛΛΑΔΑ.

  69. @ Νικόλαος

    Καλώς ήλθες, αλλά πολύ αστείο μου φαίνεται αυτό που γράφεις.

  70. Πολυ φοβουμαι οτι και σημερα μέσα στο Ορθοδοξο ποιμνιο υπάρχει δεξια και αριστερη πτερυγα με την εννοια που όλοι γνωριζουμε.
    Και τελος παντων υπαρχουν και τα ιερα κειμενα της Εκκλησιας!και αν ποτε αυτα ερμηνευτηκαν κατα το κακως νοουμενο δοκουν ας εχει το θαρρος η Εκκλησία να το ομολογησει!
    Ρε παιδια είαν θλιβερο πολυ η ταυτιση της Εκκλησιας με την οποαι ιδεολογια.
    Και στο κατω κατω οι κουκουεδες τον καπιταλισμο πολεμαγαν!Ειναι καλο πραγμα αυτος δλδ;

  71. Πολλά σημαντικά ελεχθησαν απο τους προλαλησαντες.Ας μου επιτραπούν μερικές παρατηρήσεις:
    α)Μαχόμενο μαρξιστή που να θρησκευει Ορθοδοξα και οχι..υλιστικά εννοείται δεν εχω συναντήσει στην καθημερινότητα και πολυ περισσοτερο στο νετ
    βΤο πρόβλημα δεν είναι αν οι κομουνιστές ταξιδεύουν με αλλο καράβι απο τους χριστιανούς,αλλά αν το πλοιο μας φερει την σωστη επιγραφή και οχι λχ αστοχριστιανισμος!
    γ)Πιθανολογώ οτι στα Βαλκανια η Ορθοδοξια ¨πασπαλιστηκε¨αν οχι μπολιάστηκε με αρκετή δοση υπερπατριωτισμού αν οχι εθνικισμού.
    δ)Εγω δεν φερω ράσο,οπως και ολοι οι προλαλήσαντες φανταζομαι..αρα οτι βλακεία και να πω εκπροσωπω μόνο τον εαυτό μου. Επειδή όμως η κουβέντα αφορά ιερωμένους και όχι την προσωπικη..εκδοχη ( !!) της Ορθοδοξίας του καθενός μας θα σας μεταφερω μια συζητηση που εκαμα χθες με την υπεργηρη λιγογράμματη γιαγιά μου η οποία έχασε στον εμφύλιο πατέρα και αδελφο!
    —Οι παπαδες δεν ειχαν καμιά δουλειά να μπλέκουν με όπλα,σκοτωμούς και να φανατίζονται δεξιά και αριστερά. Οφειλαν -και πολύ περισσότερο οι «δεσποτάδες» να κηρύττουν το Ευαγγέλιο του Χριστού και να μην διψούν για αιμα Ελλήνων. Δεν ειχαν κανένα δικαίωμα να σιγοντάρουν εκτέλέσεις και δη αθώων,εν αναγκη έστω να διαχώριζαν τη θεση τους—
    Και ο Δαμασκηνός ειδικά τη δουλεία είχε να πολιτευτέι και μάλιστα τόσο “σκοτεινά”κατά παράβαση του “Πηδαλιου”;
    Οχι κύριοι..ουδεμία συγνώμη υπάρχει για τους ανάξιους Μητροπολίτες που χωρίς οικογένεια δεν είχαν να διακινδυνεύσουν παρά μονάχα το τομαρι τους. Οποιος θέλει να ανεβεί στην ιεραρχία να είναι σωστός και με χαλύβδινη θέληση και υπεράνω φανατισμών.
    Και ενθυμουμενος έναν σχετικό περιστατικό καταλήξαμε να πανηγυρίζουν οι αριστεροί για την όποια δικαιωση τους. Διοτι η Ρόζα Ιμβριώτη ιστορικά έχει καταχωρηθεί θετικά ενώ οι «λεκτικοί» δολοφόνοι της Στρατηγούς Πετζόπουλος και Σύρου Φιλάρετος έχουν παραδοθεί στη λήθη και το ανάθεμα!!
    Κανείς δεν αναγκάζεται με το ζόρι να γίνει Επίσκοπος…Έστω και ένας εξ αυτών δεν μπορούσε να καταγγείλει τη συστράτευση της Εκκλησίας με το μετεμφυλιακό κράτος με τίμημα τη ζωή του; Ούτε ενας;

  72. […] [ii] Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο κτίριο του Πενταγώνου. […]

  73. […] Κοτσώνη Ιεραρχία της Ελλάδος ήταν πλήρως αντικανονική[2] και πολιτικά απολύτως ελεγχόμενη[3] από τη χούντα, πλην […]

  74. […] αντικανονική[2] και πολιτικά απολύτως ελεγχόμενη[3] από τη χούντα, πλην εξαιρέσεων. Να θυμίσω ότι οι «οκτώ» […]

  75. […] ήταν ελάχιστοι και όχι οι «άριστοι»[4]. Εκλέχτηκαν από «οκτώ» δεκαέξι Μητροπολίτες. Πρώτος ο […]

  76. […] να σημειώσουμε ότι η «παραίτηση» του,  άνω των 80 ετών[5],  Αθηνών Χρυσοστόμου Β΄ έγινε στις […]

  77. […] η πλειοψηφία τους οργανωσιακοί (κυρίως ζωϊκοί)[6] και ενός Τιτουλάριου[7]. Θεωρώ ότι, παρότι μερικοί […]

  78. […] οργανωσιακοί (κυρίως ζωϊκοί)[6] και ενός Τιτουλάριου[7]. Θεωρώ ότι, παρότι μερικοί υπήρξαν εξαίρετοι[8] ή […]

  79. […] Θεωρώ ότι, παρότι μερικοί υπήρξαν εξαίρετοι[8] ή αργότερα ήλθαν σε ρήξη με το καθεστώς[9] σε […]

  80. […] εξαίρετοι[8] ή αργότερα ήλθαν σε ρήξη με το καθεστώς[9] σε εκκλησιολογικά ζητήματα, ήταν «ηθικά και πολιτικά» […]

  81. […] ή δεν ενέδωσαν, με καθαρά πολιτικά ή ευσεβιστικά[10] κριτήρια παρότι δεν αντέδρασαν δημόσια και άμεσα, 44 […]

  82. […] (Ιερά Σύνοδο) που επέλεξαν (12-01-1974) τον Αρχιεπ. Σεραφείμ[11] (Ιωαννίνων) νέο αρχιεπίσκοπο, αφού είχε ήδη παραιτηθεί […]

  83. […] ο Ιερώνυμος Α΄, οπότε βάσει της 3ης Συντακτικής Πράξης[12], ήταν οι μόνοι κανονικοί, πριν την 21η Απριλίου […]

  84. […] Δεν επιλέχτηκαν ή δεν ενέδωσαν, με καθαρά πολιτικά ή ευσεβιστικά[10] κριτήρια παρότι δεν αντέδρασαν δημόσια και άμεσα, 44 ιεράρχες. Από αυτούς οι 32 ήταν στην Ιεραρχία και αποτέλεσαν ΜΟΝΟ ΑΥΤΟΙ το εκλεκτορικό σώμα (Ιερά Σύνοδο) που επέλεξαν (12-01-1974) τον Αρχιεπ. Σεραφείμ[11] (Ιωαννίνων) νέο αρχιεπίσκοπο, αφού είχε ήδη παραιτηθεί από το Δεκέμβριο του 1973 ο Ιερώνυμος Α΄, οπότε βάσει της 3ης Συντακτικής Πράξης[12], ήταν οι μόνοι κανονικοί, πριν την 21η Απριλίου 1967[13]. […]

  85. […] επισήμανση του Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου Ιεροθέου ότι[14]: «…Όσοι ομιλούν για λάθη της Εκκλησίας κατά τη […]

  86. […] με την διαπίστωση του Δ. Φ. Παναγιώτη Ν. Πανταζάκου[15], ότι: «…Το δεύτερο πλήγμα εναντίον της Ορθόδοξης […]

  87. […] Όσοι είναι σχετικοί με τον αντιδικτατορικό αγώνα ξέρουν τι εννοώ. Βεβαίως ισχύουν και τα λόγια του π. Γ. Μεταλληνού: ««Δυστυχώς, οι ιεράρχες δεν ετήρησαν δημοκρατική στάση και δεν αφουγκράστηκαν τους παλμούς του λαού κατά την περίοδο της δικτατορίας, όπως το έπραξαν -με πολλούς τρόπους- οι απλοί παπάδες. Το μεγάλο έγκλημα της Ιεράς Συνόδου ήταν που δεν πήγε σύσσωμη στο Πολυτεχνείο. Αν το έκανε, η εξέλιξη θα ήταν βέβαια πολύ διαφορετική»[1]. […]

  88. […] [i] Η κύρωση της απόφασης της Ι. Συνόδου από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων έγινε το 1966. […]

  89. […] [iv] Ο Γιάννης Ρέγκας, αγωνιστής του αντιδικτατορικού αγώνα, σε συνέντευξή του στην εκπομπή του Στέλιου Κούλογλου Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα (Ημερομηνία προβολής 14/11/2005) ανέφερε σχετικά με τον Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο: «Μας ζήτησε να μας γνωρίσει ο τέως Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιάκωβος ο Βαβανάτσος, γύρω από τον οποίο είχαν υπάρξει προδικτατορικά σοβαρά προβλήματα και ο οποίος ήταν και μια εξέχουσα προσωπικότητα της αντίστασης. Την επαφή με τον Ιάκωβο είχα την τιμή να την κάνω εγώ. Ζήτησε εμένα ο Ιάκωβος. Κρατούσε επαφή μαζί μας, ζήτησε την γυναίκα του Λεωνίδα και ζήτησε ο Ιάκωβος να συναντηθεί με τα παιδιά της δίκης. Ο Κώστας, ο Φώτης, ο Σπηλιώτης είχαν πάει στην φυλακή και την συνάντηση την έκανα εγώ μαζί του. Και διατήρησα αυτές τις σχέσεις μαζί του μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο οποίος ήταν ένα πρόσωπο, αυτό το κομμάτι της ζωής του δεν έχει αναδειχθεί, όλος ο παράνομος μηχανισμός του ΕΛΑΣ των υπολοίπων, Μεγαρίδος και των υπολοίπων της Αττικής ήταν σε εκκλησίες τις οποίες τις κάλυπτε ο Ιάκωβος ο Βαβανάτσος. Ήταν ένα πρόσωπο εξαιρετικών δυνατοτήτων και πολύ μεγάλου κύρους και είναι και ο μοναδικός Μητροπολίτης γιατί είχε πια παραιτηθεί από Αρχιεπίσκοπος ο οποίος δεν δέχτηκε να παραιτηθεί στην χούντα. Ο Σπαντιδάκης τον επισκέφθηκε και ζήτησε την παραίτησή του. Ο μοναδικός που δεν παραιτήθηκε και τον έδιωξε λέγοντάς του ότι πηγαίνετε κύριοι, εγώ έχω Ιερά Σύνοδο, εσείς να πάτε στον στρατό σας, όλοι οι άλλοι Μητροπολίτες παραιτηθήκανε.» […]

  90. […] [5] Ορίστε τι γράφει φιλο-χουντική «παπδοπουλική» ιστοσελίδα: «… Η Επαναστατική Κυβέρνησις της 21ης Απριλίου 1967, εισήγαγεν Αναγκαστικόν Νόμον, δι’ ού εθεσπίζετο το 80ον έτος ως όριον ηλικίας διά τον προκαθήμενον της Εκκλησίας. Εις εφαρμογήν τούτου, εθωρήθη ότι ο τότε Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος απεχώρησεν αυτομάτως της θέσεώς του, και ούτω ο Αρχιεπισκοπικός Θρόνος εκηρύχθη εν χηρεία τον Μάιον του 1967. Συγκροτηθείσα επταμελής αριστίνδην Ιερά Σύνοδος, εξέλεξε τον Καθηγητήν του Πανεπιστημίου και πρωθιερέαν των Ανακτόρων Ιερώνυμον (Κοτσώνην) ως νέον Αρχιεπίσκοπον Αθηνών και πάσης Ελλάδος… », […]

  91. […] [6]2.  01/06/1967: Εκλογή Φωκίδος Χρυσοστόμου (από Κερνίτσης). [Εκκλησία της Ελλάδος]. […]

  92. […] [7] 16. 17/09/1967: Χειροτονία Βρεσθένης Δημητρίου. [Εκκλησία της Ελλάδος], τώρα Αρχιεπισκόπου Αμερικής και υποψήφιου για την Εκκλησία της Ελλάδος μετά την κοίμηση του μακ. Σεραφείμ (Τίκα). […]

  93. […] [8] Εδέσης καλλίνικος, σε κενή θέση, βλ. Σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου: […]

  94. […] [9] Αναφέρω τον πρώην Φλωρίνης Αυγουστίνο (Καντιώτη) που μαζί με τον μακ. Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιο, μακ. Κορίνθου Παντελεήμονα για την απόσχιση της Εκκλησίας της Ελλάδος από το Οικ. Πατριαρχείο! […]

  95. […] [10] Χρ. Γιανναράς, 03-02-08: «…Έτσι, όταν η δικτατορία των συνταγματαρχών το 1967 συγκροτεί «αριστίνδην» σύνοδο επισκόπων, η οποία εκλέγει αρχιεπίσκοπο Αθηνών το κορυφαίο στέλεχος των ευσεβιστικών οργανώσεων Ιερώνυμο Κοτσώνη και ο Ιερώνυμος επιχειρεί σαρωτική «ηθική κάθαρση» του επισκοπικού σώματος, ό,τι και αν λέμε για λόγους «αντιστασιακούς» εκ των υστέρων, το γενικό αίσθημα λαϊκής ανακούφισης ήταν περισσότερο και από έκδηλο…», […]

  96. […] [11] ΠΗΓΗ: (ΤΟ ΚΑΛΑΜΙ) ΣΕΡΑΦΕΙΜ: Ο Αρχιεπίσκοπος που νίκησε τα γεγονότα, Δημοσιογραφικό οδοιπορικό στην αρχιεπισκοπία Σεραφείμ για συγκρίσεις με την αρχιεπισκοπία Χριστόδουλου, Γράφει ο Β.Α. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ, http://www.kalami.net/2005/arthra/serafeim.html. […]

  97. […] [12] Είναι όμως τελείως διαφορετικά τα πράγματα από τη χούντα του Ιωαννίδη. Αυτή «έφερε» την προδοσία τςη Κύπρου και έδωσε την αφορμή για την τουρκική κατοχή της βόρειας Κύπρου, που φυσικά οδήγησε και στην κατάρρευση της επτάχρονης τυρρανίας… […]

  98. […] [13] Στις 28-3-2-1974, λόγω αποδοχής της κανονικότητας και της νέας κανονικής τάξης, οι Μητροπολίτες Φωκίδος, Θηβών και Λεβαδείας, Χίου, Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, Λευκάδος και Ιθάκης, Καρυστίας και Σκύρου, Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως,  Νικαίας, Λαγκαδά, Φλωρίνης, Δρυϊνουπόλεως-Πωγωνιανής και Κονίτσης, Εδέσης και Πέλλης, Κερκύρας και Παξών, Βεροίας και Ναούσης, Ηλείας και Σπάρτης. Τιμής ένεκεν πρώτος ο Φλωρίνης Αυγουστίνος για τους αγώνες του. 12 όμως μητροπολίτες αρνήθηκαν την κανονική ταξη και έχασαν τις θέσεις τους. Κάποιοι απ’ αυτούς αργότερα άλαξαν γνώμη και τοποθετήθηκαν σε νεές Μητροπόλεις (Κιλκισίου Απόστολος). Ο μόνος εν ζωή από τους 12 είναι ο σε ακοινωνησία πρώην Μεγαρίδος Νικόδημος. […]

  99. […] [14] ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 28/05/2001, Η συγγνώμη της Εκκλησίας για την Επταετία, […]

  100. […] σχετική ανάρτηση και πολυδιαβασμένη ανάρτηση στο ΜτΒ: 1967 και 1973: Εκκλησία και χούντα – οι δυο όψεις, Posted on Νοεμβρίου 17, 2008 by manitaritoubounou, Σχόλια […]

  101. […]  Όσοι είναι σχετικοί με τον αντιδικτατορικό αγώνα ξέρουν τι εννοώ. Βεβαίως ισχύουν και τα λόγια του π. Γ. Μεταλληνού: ««Δυστυχώς, οι ιεράρχες δεν ετήρησαν δημοκρατική στάση και δεν αφουγκράστηκαν τους παλμούς του λαού κατά την περίοδο της δικτατορίας, όπως το έπραξαν -με πολλούς τρόπους- οι απλοί παπάδες. Το μεγάλο έγκλημα της Ιεράς Συνόδου ήταν που δεν πήγε σύσσωμη στο Πολυτεχνείο. Αν το έκανε, η εξέλιξη θα ήταν βέβαια πολύ διαφορετική»[1]. […]

Σχολιάστε